Page 180 - Dört Dörtlük AYT Kimya

KİMYA Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler ÇÖZÜMLÜ SORULAR

12. Potansiyel Enerji 14. Potansiyel Enerji (PE(kJ))

II
I
III

Tepkime Koordinatı
Gaz fazında gerçekleşen bir tepkimenin Tepkime Koordinatı
potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafiği verilmiştir.
Yukarıda bir tepkimeye ait potansiyel enerji-tepkime koordi-
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? natı grafiği verilmiştir.
A) Tepkime 3 basamakta gerçekleşmiştir. Bu tepkimede katalizör kullanıldığında harflerle gösteri-
len değerlerden hangileri değişir?
B) Net tepkime ekzotermiktir.
C) Tepkimenin yavaş basamağı III. basamaktır. A) a, b, c, d
D) Üç basamakta ekzotermiktir. B) e, f
E) Hız denklemi II. basamağa göre yazılır. C) a, b, d
Çözüm: D) e, c, f
E) a, d
Grafikte üç tepe bulunduğuna göre tepkime mekanizmalı
olup üç basamaktan oluşmaktadır.
Her üç için de E < E 'dir. Bu nedenle tepkimeler ekzotermiktir. Çözüm:
ai ag
Üç basamağın aktifleşme enerjilerine bakıldığında Potansiyel Enerji (PE(kJ))
III. basamağın aktifleşme enerjisinin daha yüksek olduğu
görülmektedir.

İleri aktiflerşme enerjisi ne kadar büyük olursa tepkime o
kadar yavaş olur.

Hız denklemi en yavaş basamağa göre yazılır.

Cevap: C
Tepkime Koordinatı
a = ¢H değişmez
13. Bir tepkimenin hız denklemini belirlemek için yapılan deneyler b = girenlerin potansiyel enerjisi değişmez
sonucunda aşağıdaki tablo elde ediliyor. d = ürünlerin potansiyel enerjisi değişmez.

Deney [X ] (mol/L) [Y ] (mol/L) Hız mol/L.s
1 0,1 0,1 1.10 -2 Cevap: D
2 0,3 0,1 9.10 -2
3 0,3 0,2 18.10 -2

2
Buna göre tepkimenin k sabiti kaç L /mol ·s'dir?
2
A) 10 B) 1·10
-6
C) 0,1·10 D) 0,1·10
-4
-7
E) 0,1·10 -6
Çözüm:
Deney [X] (mol/L) [Y] (mol/L) Hız mol/L.sn

-2
1·10
0,1
1 0,1 } 3 kat
2 0,3 0,1 } 2 kat 9·10 -2 } 9 kat } 2 kat
3 0,3 0,2 18·10 -2
TH = k[X] [Y] 1·10 = k·(0,1) ·(0,1)
2
-2
2
1 10⋅ − 2
2
2
k = = 10 L /mol .s
1.10 − 3
Cevap: A
178