Page 181 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 181
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler KİMYA
15. Çarpışma teorisi ile ilgili olarak bazı ifadeler veriliyor. 17. Bir tepkimenin potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafiği
aşağıdaki gibidir.
• Kimyasal tepkimeye neden olan çarpışmalara .....1..... çarpış-
ma denir.
• Tepkimenin gerçekleşebilmesi için taneciklerin sahip
olmaları gereken minimum enerjiye .....2.....denir.
• Kimyasal tepkimelerin hızlarını, hızlarının nasıl kontrol X 2 (g)+Y 2 (g)
edileceğini ve tepkime hızının nelere bağlı olduğunu
inceleyen alt disipline .....3.....denir. 2XY(g)
• Çarpışma teorisine göre bir kimyasal tepkimenin hızı
tepkimeye giren kimyasal türlerin .....4..... sayısıyla Buna göre
orantılıdır.
I. Tepkimeye girenlerin toplam potansiyel enerjisi, ürünlerin
Buna göre aşağıdaki terimlerden hangisi ifadelerde yer toplam potansiyel enerjisinden büyüktür.
alan boşlukları doldurmak için kullanılmaz?
II. ¢H = E - E eşitliği vardır.
ai ag
A) Kimyasal kinetik III. Tepkime denklemi 2XY(g) + ısı † X (g) + Y (g) şeklindedir.
2 2
B) Etkin IV. İleri yönde tepkime endotermiktir.
C) Esnek ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) Çarpışma
A) Yalnız I B) I ve II
E) Eşik enerjisi
C) I, II ve IV D) II, III ve IV
Çözüm: E) I, II, III ve IV
1- Kimyasal tepkimeye neden olan çarpışmalara etkin
çarpışma denir.
2- Tepkimenin gerçekleşebilmesi için taneciklerin sahip ol- Çözüm:
maları gereken minimum enerjiye "eşik enerjisi (aktifleş-
me enerjisi)" denir. I. Tepkimeye girenlerin toplam potansiyel enerjisi, ürünlerin
3- Kimyasal tepkimelerin hızlarını, hızlarının nasıl kontrol toplam potansiyel enerjisinden küçüktür. İfade yanlıştır.
edileceğini ve tepkime hızının nelere bağlı olduğunu ince- II. ¢H= E - E 'dir. ifade doğrudur.
leyen alt disipline "kimyasal kinetik" denir. ai ag
III. Tepkimenin denklemi
4- Çarpışma teorisine göre bir kimyasal tepkimenin hızı tepki-
meye giren kimyasal türlerin çarpışma sayısıyla orantılıdır. 2XY(g) + ısı † X (g) + Y (g) şeklindedir.
2
2
Cevap: C İfade doğrudur.
IV. İleri yönde tepkime endotermiktir. İfade doğrudur.
Cevap: D
16. Bir çarpışmanın tepkimeyle sonuçlanabilmesi için
I. Tepkimeye girenlerin uygun geometride çarpışmaları,
II. Tepkimeye girenlerin başlangıçta yeterli kinetik enerjiye
sahip olmaları,
III. Tüm maddelerin gaz fazında olması
şartlarından hangileri sağlanmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
Çözüm:
Bir çarpışmanın tepkimeyle sonuçlanabilmesi için tepkimeye
girenlerin uygun geometrik biçimde çarpışmaları, tepkimeye
girenlerin yeterli kinetik enerjiye sahip olması gerekir.
Türlerin fiziksel hâllerine ait bir sınırlama yoktur. Örneğin,
demir katısı suda paslanır. Çarpışma katı-sıvı fazlarda da
mümkündür.
Cevap: D
179