Page 342 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA

KİMYA Lewis Formülleri - Hibritleşme - Molekül Geometrisi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

19. I. CH = CH – CH – CH – C ≡ CH 21. Atom numarası 7 olan N elementinin temel hâl elektron
2 2 2
2
2
1
1
1
dizilimi N:1s 2s 2p 2p 2p şeklindedir. Azot atomunda
II. CH = CH – CH = CH – CH = CH 7 x y z
3
2 2 sp hibrit orbitallerini 2s ve 2p orbitalleri oluşturur.
III. CH – C ≡ C – CH – CH – CHO
3 2 2
3
7 N elementinin sp hibritleşmesini gösteren enerji diyagramı
Yukarıda formülleri verilen moleküllerin hangilerinde aşağıdaki gibidir.
13
sigma bağ sayısının, pi bağ sayısına oranı olur?
3
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III 2p
3
D) II ve III E) I, II ve III Enerji sp hibritleşmesi
2s
Çözüm:
Temel haldeki N elementi
• Orbitallerin düzlem üzerinde uç uca örtüşmesi sonu-
cu oluşan bağlara sigma(σ) bağı, düzleme dik olacak Buna göre N ve F atomları arasında oluşan NF bileşiği
7 9 3
şekilde orbitallerin yan yana örtüşmesi sonucu oluşan ile ilgili aşağıda verilen yargılarından hangisi yanlıştır?
bağlara ise pi (π) bağı denir. 3
A) sp hibritleşmesi yapmış azot elementinin elektron
• İki atom arasında oluşan ilk bağ sigma bağıdır. Sigma
3 1
3 2
3 1
3 1
2
dağılımı N: 1s (2sp ) (2sp ) (2sp ) (2sp ) şeklindedir.
7
bağı oluşmadan pi bağı oluşmaz .
3
• İki atom arasında birden fazla bağ oluşmuşsa bu B) Sigma(ϭ) bağları sp - p örtüşmesi ile oluşmuştur.
bağlardan bir tanesi sigma, diğerleri pi bağıdır. C) Molekül polardır.
1π 2π D) Bir molekülündeki ortaklaşmamış elektron sayısı 20
tanedir.
I. CH = CH � CH � CH � C ≡ CH 13 sigma
2 2 2
3 pi E) N atomlarının değerlik elektronlarının tümü bağ
oluşumuna katılmıştır.
2 1 1 1 2 1 2 1 1 1
1π 1π 1π Çözüm:
II. CH = CH � CH = CH � CH = CH 13 sigma Azot elementinin 2s orbitalinin enerjisi bir miktar yükselir,
2 2 2p orbitallerinin enerjisi bir miktar azalır. Daha sonra
3 pi
orbitallerin melezleşmesi sonucu özdeş 4 tane hibrit
2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 orbitali oluşur. Melezleşmeye bir tane s, 3 tane p orbitali
3
katıldığı için hibritleşmenin türü sp hibritleşmesidir.
2π 1π • sp hibritleşmesi yapmış olan N atomunun e dizilimi
-
3
2
3 1
3 1
3 1
3 2
N : 1s 2(sp ) 2(sp ) 2(sp ) 2(sp )
7
III. CH � C ≡ C � CH � CH � CH = O 14 sigma √ √ √ √
3 2 2 √ √ √
3 pi
şeklinde olur.
3 1 1 1 2 1 2 1 1 1 2 2 5 -
Cevap: B • F : 1s 2s 2p † (Değerlik e sayısı 7 ) † F
9
3
Azot atomunun sp hibrit orbitalleri ile F atomlarının p
orbitalleri uç uca örtüşerek 3 tane sigma bağı oluşturur.
-
• Merkez atomda (N) ortaklaşmamış e çifti olduğu için
CH molekül polardır. N
3
20. CH – CH = C – CH = CH – CH
3 3 • 3 tane F atomundan ( F ) 18 e -
Formülü verilen organik moleküldeki sigma bağı sayısı - -
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 1 tane N atomundan ( : N ≡ ) 2e toplam 20 e bağ yapı-
mına katılmadığı için ortaklaşmamıştır.
A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20 • N atomunun değerlik elektron sayısı 5, bağ yapımına
-
-
katılan e sayısı 3'tür. 2e bağ yapımına katılmamıştır.
Çözüm:
Cevap: E
7 karbon ve 12 hidrojen vardır.
Sigma bağ sayısı= atom sayısı-1
19-1=18 olarak bulunur.
Sigma bağ sayısı 18’dir
Cevap: C
340