Page 346 - Dört Dörtlük AYT Kimya

KİMYA Lewis Formülleri - Hibritleşme - Molekül Geometrisi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

32. Aşağıda nötr X atomunun hibrit orbital oluşumunu gösteren 33. Molekülde ortaklaşa kullanılan elektronları, elektronegatifliği
enerji değişimi grafiği verilmiştir. fazla olan atom kendine daha çok çeker. Bu durumda
−
+
molekülde kısmen negatif (δ ) ve kısmen pozitif (δ ) uçlar
oluşur. Buna elektriksel dipol (kutuplu yapı) denir. Aynı
enerji düzeyinde bulunan farklı orbitaller kendi aralarında
örtüşerek eş enerjili yeni orbitaller oluşturur. Bu orbitallere
hibrit (melez) orbital denir. Hibritleşme kavramı, bir
molekülün geometrisini deneysel olarak açıklamak için
ortaya atılmıştır. Bu kavram birçok molekülün şeklini
açıklayabilse de tek başına yeterli değildir. Bu nedenle
moleküllerin şeklinin anlaşılabilmesi için VSEPR yaklaşımı
ortaya atılmıştır. Molekülde bulunan ortaklanmış ve
ortaklanmamış elektron çiftlerinin birbirini itmesi molekül
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
geometrisinde ve bağ açılarında değişimlere yol açar.
A) H ile yapacağı bileşiğin VSEPR gösterimi AX E
1 3 Buna göre HF molekülü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
şeklindedir.
doğrudur? ( H, F)
1 9
B) F ile oluşturacağı bileşiğin molekül geometrisi üçgen
9
piramittir. A) Flor atomu sp hibritleşmesi yapmıştır.
3
C) F ile oluşturacağı bileşikte merkez atom sp B) Molekül polardır.
9
hibritleşmesi yapar. C) Bağ açısı 180°'dir.
2
2
3
D) X atomunun yaptığı hibritleşme X: 1s 2s 2p şeklinde D) Flor merkez atomdur.
ifade edilebilir.
E) VSEPR gösterimi AX şeklindedir.
E) H ile yapacağı bileşikte, ortaklanmış elektronlar ile
1
ortaklanmamış elektron çiftleri birbirinden olabildiğince
uzak konumlarda bulunur. Çözüm:
İki atomlu moleküllerde merkez atom belirlenemez. Merkez
atom bulunmadığından VSEPR, hibritleşme türünden
Çözüm:
bahsedilemez. Molekülde iki atom bulunduğundan bağ
Atom numarası 7 olan X elementinin elektron dizilimi; açısından bahsedilemez. Molekül elektronegatiflikleri farklı
iki atomdan oluştuğundan dolayı polardır.
3
2
2
X: 1s 2s 2p şeklindedir.
Cevap: B
3
X atomunda 2s ve 2p orbitalleri hibritleşerek sp hibrit
orbitallerini oluşturur.
3 2
2
3 1
3 1
3 1
X:1s 2(sp ) 2(sp ) 2(sp ) 2(sp )
7
H ve F ile oluşturduğu bileşiklerde X merkez atomdur.
H: 1s 1
1
2
2
F: 1s 2s 2p 5
9
XH ve XF bileşiklerini oluşturur.
3 3
X X
H H H F F F
AX E Üçgen piramit
3
VSEPR kuranına göre, ortaklanmış elektronlar ile ortak-
lanmamış elektron çiftleri birbirinden olabildiğince uzak
konumlarda bulunmalıdır.
Cevap: D

344