Page 346 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA

KİMYA Lewis Formülleri - Hibritleşme - Molekül Geometrisi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

32. Aşağıda nötr X atomunun hibrit orbital oluşumunu gösteren 33. Molekülde ortaklaşa kullanılan elektronları, elektronegatifliği
enerji değişimi grafiği verilmiştir. fazla olan atom kendine daha çok çeker. Bu durumda
−
+
Enerji molekülde kısmen negatif (δ ) ve kısmen pozitif (δ ) uçlar
oluşur. Buna elektriksel dipol (kutuplu yapı) denir. Aynı
enerji düzeyinde bulunan farklı orbitaller kendi aralarında
2p 2p 2p örtüşerek eş enerjili yeni orbitaller oluşturur. Bu orbitallere
x y z
hibrit (melez) orbital denir. Hibritleşme kavramı, bir
Hibrit orbitalleri molekülün geometrisini deneysel olarak açıklamak için
ortaya atılmıştır. Bu kavram birçok molekülün şeklini
2s
açıklayabilse de tek başına yeterli değildir. Bu nedenle
1s 1s moleküllerin şeklinin anlaşılabilmesi için VSEPR yaklaşımı
ortaya atılmıştır. Molekülde bulunan ortaklanmış ve
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ortaklanmamış elektron çiftlerinin birbirini itmesi molekül
geometrisinde ve bağ açılarında değişimlere yol açar.
A) H ile yapacağı bileşiğin VSEPR gösterimi AX E
1 3
şeklindedir. Buna göre HF molekülü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
doğrudur? ( H, F)
B) F ile oluşturacağı bileşiğin molekül geometrisi üçgen 1 9
9
piramittir. A) Flor atomu sp hibritleşmesi yapmıştır.
3
C) F ile oluşturacağı bileşikte merkez atom sp
9 B) Molekül polardır.
hibritleşmesi yapar.
C) Bağ açısı 180°'dir.
3
2
2
D) X atomunun yaptığı hibritleşme X: 1s 2s 2p şeklinde
D) Flor merkez atomdur.
ifade edilebilir.
E) H ile yapacağı bileşikte, ortaklanmış elektronlar ile E) VSEPR gösterimi AX şeklindedir.
1
ortaklanmamış elektron çiftleri birbirinden olabildiğince
uzak konumlarda bulunur.
Çözüm:
İki atomlu moleküllerde merkez atom belirlenemez. Merkez
Çözüm: atom bulunmadığından VSEPR, hibritleşme türünden
bahsedilemez. Molekülde iki atom bulunduğundan bağ
Atom numarası 7 olan X elementinin elektron dizilimi;
açısından bahsedilemez. Molekül elektronegatiflikleri farklı
3
2
2
X: 1s 2s 2p şeklindedir. iki atomdan oluştuğundan dolayı polardır.
Cevap: B
3
X atomunda 2s ve 2p orbitalleri hibritleşerek sp hibrit
orbitallerini oluşturur.
3 1
2
3 2
3 1
3 1
X:1s 2(sp ) 2(sp ) 2(sp ) 2(sp )
7
H ve F ile oluşturduğu bileşiklerde X merkez atomdur.
H: 1s 1
1
2
2
F: 1s 2s 2p 5
9
XH ve XF bileşiklerini oluşturur.
3 3
X X
H H H F F F
AX E Üçgen piramit
3
VSEPR kuranına göre, ortaklanmış elektronlar ile ortak-
lanmamış elektron çiftleri birbirinden olabildiğince uzak
konumlarda bulunmalıdır.
Cevap: D

344