Page 221 - Dört Dörtlük AYT Tarih

TARİH TEST
XIX ve XX. Yüzyılda Değişen Sosyoekonomik Hayat 3

1. XIX. yüzyılın önemli devlet adamlarında biri olan Ahmet 4. İstanbul farklı dönemlerde büyük değişimler geçirmek-
Cevdet Paşa, yazmış olduğu tarih eserinde; “…tarihte de- le birlikte en büyük değişimi XIX. yüzyılda yaşamıştır.
nenmiş bir delildir ki, hükümdarlar her ferde galip olup on- Bu değişimlere cevap vermek için XIX. yüzyılda bazı
lara karşı yalnız efkârı umumiye vardır. Ve efkârı umumiye düzenlemeler yapılmıştır. İdari alanda yapılan değişik-
bazı devletlerde aşikâr (açık) olup kendisini daima gösterir.
Bazılarında ise mestur (kapalı) olup pek sıkılırsa birdenbire liklerden biri 1826 yılında İhtisab Nezareti’nin kurulma-
bir olay çıkarır. Dolayısıyla hükümdarlar her devlette efkârı sıdır.
umumiyeden sakına gelmişlerdir.” ifadesini kullanmıştır.
Buna göre;
Buna göre Ahmet Cevdet Paşa’nın eserinde bahset-
tiği “efkârı umumiye” kavramının karşılığı aşağıda- I. esnaf denetimi,
kilerden hangisidir? II. şehir güvenliği,
A) Popüler Kültür B) Kamuoyu III. göç denetimi
C) Kültür Endüstrisi D) Kamu Hukuku
gibi görevlerden hangisi İhtisab Nezareti'nin yetki
E) Sosyal Değişim alanlarındandır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

2. Osmanlı Devleti’nde son dönemlerdeki nüfus hare-
ketliliği;
I. toprak kayıpları
II. milliyetçi isyanlar
III. şehirlerde yeni sanayii teşekküllerin oluşturulması
gibi nedenlerden hangileri ile ilişkilendirilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III 5. 1784’te İstanbul’a gelen Melling, kısa bir süre sonra III.
Selim’in kız kardeşi Hatice Sultan’a ait bir saray tasarlaya-
rak dekorasyonu ile yakından ilgilenmiştir. Melling aynı za-
manda sarayın haremi için alınan eşyaların seçiminde de
görev almıştır. Ayrıca, Hatice Sultan için elbise modelleri,
kemerler tasarlayan Melling, dinî törenler için dekorlar, süslü
tören giysileri, değerli taşlarla süslenmiş mendil ve tarakla-
rın yanı sıra altın kaplama işçiliği ile süslenmiş iskemleler
de tasarlamıştır. Ancak, Hatice Sultan Melling’in tasarlamış
olduğu batı tarzı iskemleyi beğenmemiştir. Bu da yabancı
3. İnsanların rahat yaşama isteği, başkent İstanbul’u her mimardan beklenenin batı tarzı mobilyalar değil, geleneksel
zaman önemli bir cazibe merkezi yapmıştır. Bir süre
sonra Osmanlı Devleti İstanbul’da bir çeşit pasaport unsurlar taşıyan Osmanlı yaşam tarzına uygun bir tasarım
olan mürur tezkiresi uygulaması başlatmıştır. olduğunu gösterir. Çünkü, o dönemde batı ürünü eşyaların
kullanımı saraylarda da henüz yaygın değildir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı
Devleti’nin mürur tezkiresi uygulamasının nedenle- Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
rinden biridir?
A) XVIII. yüzyılda Batılılaşmanın seyri yavaştır.
A) İstanbul'a giriş ve yerleşmeyi denetim altına almak. B) Sarayda lüks ürünler tüketimi vardır.
B) Yabancı sermayenin girişini engellemek.
C) Geleneksel ile modern birleştirilmeye çalışılmıştır.
C) Gayrimüslim sayısının artmasını engellemek. D) Tamamen Batı tarzı tasarımların tepkilere yol aça-
D) İstanbul’u daha cazip hâle getirmek. cağı düşülmüştür.
E) Balkan ve Kafkas göçlerini kontrol edebilmek. E) Geleneksel tarzın işlev ve biçiminden vazgeçilmiştir.

11
11