Page 44 - Dört Dörtlük-AYT-Tarih
P. 44

TARİH                             İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası           ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        3.    I. Asya Hun Devleti’nin kurulması                 Çözüm:
             II. Kavimler Göçü                                 Türk devlet teşkilatında kurultay (toy); kağan, hanedan
            III. Uygur Devleti’nin yıkılması                   üyeleri,  hatun,  aygucı  ve  boy  beylerinden  oluşurdu.
            IV. Avrupa Hun Devleti’nin kurulması               Kurultay,  genellikle  yılda  üç  kez  toplanarak  devlet  iş-
             V. I. Kök Türk Devleti’nin kurulması              lerini görüşürdü. Kurultayın üyelerine “toygun” denilirdi.
                                                               Boy beylerinin kurultaya katılımı sadakat işareti sayılır,
             Yukarıda verilen olayların kronolojik olarak sıralan-  aksi bir durum söz konusu olduğunda bu bir isyan ola-
            ması  dikkate  alındığında  hangisi  günümüze  daha   rak algılanırdı. Bu bilgiler doğrultusunda A,B,D ve E se-
            yakın bir zamanda gerçekleşmiştir?                 çeneklerinde verilen kavramlar doğrudan kurultay üye-
                                                               leridir. C seçeneğinde verilen “Şad” ise kurultay üyesi
            A) I           B) II             C) III           D) IV           E) V
                                                               değil ordu komutanıdır.
            Çözüm:                                                                               Cevap: C
            Öncelikle sorunun öncüllerindeki olayların oluş zaman-
            larını hatırlayalım;
              • MÖ 220 Asya Hun Devleti’nin kurulması,
              •  370 Avrupa Hun Devleti’nin kurulması,
              •  375 Kavimler Göçü,
              •  552 I. Kök Türk Devleti’nin kurulması,
              • 840 Uygur Devleti’nin yıkılması

            şeklinde sıralandığında günümüze en yakın olan geliş-
            menin III. sırada verilen “840 Uygur Devleti’nin yıkılma-
            sı“ olduğu tespit edilmelidir.
                                                Cevap: C   6.   Kavimler Göçü sonunda güç kazanan Katolik mezhebi;
                                                                I. Enterdi ve afaroz
                                                                II. Skolastik felsefe
                                                               III. Ekümenik
        4.   Aşağıdakilerden hangisi yerleşik hayata geçen ilk
                                                               IV. Engizisyon
            Türk devletidir?
            A) Türgişler              B) Karluklar               C) Uygurlar      V. Endülüjans
                                                               gibi güçler elde etti.
                           D) Kırgızlar                 E) Başkırtlar
                                                               Buna  göre  kilisenin  elindeki  bu  güçleri  kullandığı
            Çözüm:
                                                               alanlar aşağıdaki  seçeneklerin hangisinde doğru eş-
            744  yılında  Kutluk  Bilge  Kül  Kağan  tarafından  kurulan   leştirilmiştir?

            Uygur Devleti, Bögü Kağan zamanında tapınaklı bir din olan
                                                                     Bilim  Sosyal   Hukuk  Ahiret   Siyasi
            Maniheizm'i kabul etmiş ve bu dinin sosyal ve kültürel yapıdaki
                                                                           Hayat          Anlayışı
            etkisiyle yerleşik hayata geçmiştir.
                                                                A)     I     II     III     IV      V
                                                Cevap: C        B)    II     I      IV      V      III
                                                                C)    II     I      III     V      IV
                                                                D)    IV     III    V       I       II
                                                                E)    III    I      IV      V       II
                                                               Çözüm:
                                                               Kavimler  Göçü  sonunda  Orta  çağ  Avrupa’sında
        5.   Aşağıdakilerden hangisi kurultay üyesi değildir?  Hristiyanlığın  Katolik  mezhebi,  devletleşerek  (Ekümenik)
                                                               siyasette; Engizisyon Mahkemesi ile hukukta, Afaroz ve
            A) Kağan                                      B) Hanedan üyeleri   Enterdi ile sosyal hayatta, Skolastik felsefe ile tek doğruyu
                                                               belirleyerek bilimde, Endülüjans kâğıdı ile ahiret anlayışın-
            C) Şad                                         D) Hatun
                                                               da etkin güç olmuştur.
                                       E) Aygucı                                                 Cevap: B


                                                       42                                                                                                             43
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49