Page 103 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 3 TEST

Divan Şiiri

1. Aşağıdaki verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? 4. Divan şiiri 16 ve 17. yüzyılda en olgun dönemini yaşa-
mıştır. Her ne kadar Tanzimat’a kadar devam etse de
A) Rubai, İran edebiyatından Türk edebiyatına geçmiş
Nâbî’nin ölümünden sonra bir daha büyük şair yetişme-
bir nazım şekli olup tuyuğ gibi kafiyelenir.
miştir. Dinî tasavvufi konularla birlikte din dışı konular
B) Lale Devri şairi Nedîm’in en büyük temsilcisi olduğu da işlenmiştir. Divan şiiri kültürel değişime rağmen bi-
nazım şekli şarkıdır. çimsel anlamda Tanzimat şairleri üzerinde etkisini sür-
dürmüştür.
C) Her beyti kendi içinde kafiyelenen ve beyit sınırlaması
olmayan nazım şekli mesnevi olup konusuna göre
Bu parçadaki yanlış bilgi aşağıdakilerden hangisin-
değişik gruplara ayrılmıştır.
de verilmiştir?
D) 9-10 bentle yazılan, her bendin sonunda vasıta
A) Divan şiiri 16 ve 17. yy.da değil, 15 ve 18. yy.da
beyti sabit kalan, Bağdatlı Ruhî ve Ziya Paşa tarafından
zirveye ulaşmıştır.
sıkça kullanılmış nazım biçimi terkibibenddir.
B) Divan şiirinde sadece din dışı konular işlenmiştir.
E) aaaa / bbba / ccca...şeklinde uyaklanan, genellikle
sayıları 4 - 8 arasında değişen dörtlüklerle yazılan C) Divan edebiyatı biçim yönünden Tanzimat sanatçılarını
felsefi, dinî, didaktik konuların işlendiği bir nazım bi- etkilememiştir.
çimi murabbadır.
D) Divan şiirinde Nâbî’den sonra da Nedîm, Şeyh Galip
gibi büyük şairler yetişmiştir.
E) Divan edebiyatı Tanzimat’la değil Millî Edebiyat'la
sonlanmıştır.
2. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde telmih sanatı yoktur?
A) Şöyle zerd oldı tenüm derd ile kim altun sanup

Hey begüm yer yuda yazdı bendeni Karun sanup
B) Âdem alnunda eger görse cemâlün nûrını
Secde emrine inâd itmezdi şeytân-ı racîm
C) Gel gönül Ka’be’sin ziyâret kıl
Kim olupdur makam-ı İbrâhîm
D) Bin şîvesi vardır bu Züleyhâ-yı cihânun
Ey Yûsuf-ı hüsn eyleme zindânı ferâmûş
E) Seni gelür işidüb bâğa yâsemen cânâ
Çıkup o şevk ile dîvâra reh-güzâra bakar
5. Esrârını dil zamân zamân söyler imiş

Hengâme-i gamda dâstân söyler imiş

3. I. Bağdatlı Rûhî Aşk ehli olup da mihnet-i hicrâna
II. Bâkî
III. Ziya Paşa Ben sabr iderin diyen yalan söyler imiş
Verilen sanatçılar için aşağıdakilerden hangisi söy- Günümüz Türkçesiyle:
lenemez?
(Gönül sakladığı sırları zaman zaman söylermiş, üzgün
A) Bâkî ve Bağdatlı Rûhî divan şiirinin 16. yy.da yaşa- zamanlarında ise destan gibi söylermiş, âşık olup da
mış iki önemli şairidir.
ayrılık çilesine “sabrederim” diyen yalan söylermiş.)
B) Üç şair de terkibibent nazım şekliyle eserler yaz-
Bu dizelerin biçim ve içerik özelliklerinden hareketle
mışlardır.
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
C) Ziya Paşa, Tanzimat I. Dönem'in önde gelen sanat-
çılarındandır. A) Mahlas kullanmak esastır.
D) Bağdatlı Rûhî ve Ziya Paşa mesnevi nazım şeklini B) Nazım birimi dörtlüktür.
kullanmamışlar fakat Bâkî hamse sahibi bir şairdir.
C) Kökeni Fars edebiyatına dayanır.
E) Bâkî ve Bağdatlı Rûhî aruzu başarıyla kullanmışlardır. D) Kafiye düzeni tuyuğa benzer.
E) Dinî, felsefi konular ağırlıklı olarak işlenir.

103
103