Page 12 - Dört Dörtlük-AYT-Edebiyat

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Giriş ÇÖZÜMLÜ SORULAR

6. • Azerbaycan Türkçesinde “yeşil” yerine “yaşıl” sözcü- Çözüm:
ğünün kullanılması
Bir dili toplum olarak konuşan ve yazanların hep bir-
• “Bilmiyorum” sözcüğünün farklı yörelerde “bilmiyom, likte uydukları, ağız özelliklerinden arındırılmış, belirli
bilmirem, bilmiim” şeklinde söylenmesi ölçü ve kurallara bağlı ortak dil; konuşma dili değil yazı
• Bilgisayar öğretmeninin öğrencilerine format atmayı dilidir.
öğretmesi Cevap: A
• Tuhaf gelen bir durum için “alengirli” sözcüğünün
kullanılması

Bu ifadeler aşağıdaki terimlerden hangisiyle eşleştirile-
mez?
A) Argo 8. Aşağıdakilerin hangisinde konuşma dili ve yazı dili
ile ilgili verilen bilgi yanlıştır?
B) Jargon
C) Lehçe A) Bir ülkede bir yazı dili varken birden fazla konuşma
dili vardır.
D) Şive
B) Bir ülkede yazı dili de konuşma dili de resmî nitelik
E) Ağız
taşır.
C) Yazı dilinde kurallar varken konuşma dilinde yoktur.
Çözüm: D) Yazı dilinin kullanım sahası konuşma diline göre
daha geniştir.
• Azerbaycan Türkçesinde “yeşil” yerine “yaşıl” sözcü-
ğünün kullanılması şivedir. E) Yazı dili ortak özelliklere, konuşma dili bölgesel
özelliklere sahiptir.
• “Bilmiyorum” sözcüğünün farklı yörelerde “bilmiyom,
bilmirem, bilmiim” şeklinde söylenmesi ağızdır.
• Bilgisayar öğretmeninin öğrencilerine format atmayı Çözüm:
öğretmesi ifadesinde yer alan "format atmak" mesle-
ki bir jargondur. Bir ülkede sadece yazı dili resmî nitelik taşır. B seçe-
neğindeki “Bir ülkede yazı dili de konuşma dili de resmî
• Tuhaf gelen bir durum için “alengirli” sözcüğünün
nitelik taşır.” yargısı yanlıştır.
kullanılması argodur.
Cevap: B
Cevap: C

8. Aşağıdaki eşleştirmelerin hangisinde yanlışlık ya-
7. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi parantez ( ) için-
pılmıştır?
deki terimle uyuşmamaktadır?
A) Edebiyat - Dramatik sanatlar
A) Bir dili toplum olarak konuşan ve yazanların hep
birlikte uydukları, ağız özelliklerinden arındırılmış, B) Resim - Görsel sanatlar
belirli ölçü ve kurallara bağlı ortak dildir. (konuşma C) Tiyatro - Ritmik sanatlar
dili)
D) Opera - Dramatik sanatlar
B) Aynı meslek veya topluluktaki insanların ortak dil-
E) Mimari - Görsel sanatlar
den ayrı olarak kullandıkları özel dil veya söz dağar-
cığıdır. (jargon)
C) Bir dilin izlenebilen tarihî dönemlerinde ayrılmış ko-
ludur. (şive)
D) Aynı dil içinde ses, şekil, söz dizimi ve anlamca Çözüm:
farklılıklar gösterebilen, belli yerleşim bölgelerine
veya sınıflara özgü olan konuşma dilidir. (ağız) Edebiyat dramatik sanatlardan biri değil, fonetik (işitsel)
sanatlardan biridir.
E) Bir dilin, tarihî gelişimi içinde yazılı kaynaklarla izle-
nemeyen dönemlerinde ayrılmış kollarıdır. (lehçe) Cevap: A

10 11