Page 13 - Dört Dörtlük-AYT-Edebiyat

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Giriş TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

9. Bir roman yazarı eserini oluştururken aşağıdaki
bilimlerden hangisinden diğerlerine göre daha az
11. Eskiden Türk cenazelerinde ölü, bir çadıra yatırılırdı.
yararlanır?
Ölüye at, sığır ve koyun kurban edilirdi. Daha sonra
çadırın etrafında dokuz kez dolaşılır, ezgili şiirler oku-
A) Sosyoloji
nurdu. Böylece ölünün ruhunun gökyüzüne çıkacağına
B) Psikoloji inanılırdı. Ölü gömüldükten sonra mezarının başına öl-
dürdüğü insan kadar taş dikilirdi.
C) Teoloji
Bu parçada edebiyatın hangi bilimle ilişkisi vurgu-
D) Biyoloji
lanmaktadır?
E) Antropoloji
A) Antropoloji
B) Sosyoloji
Çözüm: C) Din
D) Teoloji
Edebiyat, tarih, sosyoloji, psikoloji, tarih, teoloji başta
olmak üzere sosyal bilimlerden tamamen bağımsız de- E) Psikoloji
ğildir. Edebiyat en çok sosyal bilimlerden yararlanır. Bir
fen bilimi olan biyolojiden ve diğer fen bilimi kaynakla- Çözüm:
rından diğerlerine göre daha az yararlanır.
Parçada Türklerin cenaze töreni olan yuğ töreninden
Cevap: D bahsedilmiştir. Bu törenler sırasında ilk Türk şiirleri ola-
rak kabul edebileceğimiz sagular okunmuştur. Sagular
şaman adı verilen din adamları tarafından dinî konu-
larda okunmuştur. Bu da bize edebiyatın din ile ilişkisi
olduğunu göstermektedir.
Cevap: C

12. Kurtuluş Savaşı yıllarında Anadolu halkının yaşadığı sı-
kıntılar ve verdiği mücadele konusunu temel alarak bir
şiir, hikâye ya da roman yazmak isteyen bir sanatçının
yararlanacağı ilk kaynak, tarihî metinlerdir. O dönemde
neler olup bittiğini, olayların nasıl geliştiğini tam anlamıy-
10. Aşağıdakilerden hangisi edebiyat tarihi için söyle- la bilmeyen bir sanatçının ortaya koyacağı eser gerçekli-
nemez? ği yansıtamaz. Gerçekliği yansıtmayan bir edebî eser ilgi
görmez. Mehmet Âkif Ersoy’un Çanakkale Şehitlerine
A) Bir toplumun edebiyatındaki ilerlemeleri, bu ilerle- şiirinin sevilmesinin nedeni, tarihte yaşanmış, acılarla
melerin ne yönde olduğunu ve yaşadığı dönemleri dolu bir savaşın sahnelerini duygu yüklü bir üslupla ve
gerçeğe çok yakın bir şekilde yansıtmasıdır.
edebiyat tarihi ortaya koyar.
B) Önceki devirlerde yaşayan sanatçıların duygu, dü- Bu parçaya göre edebiyatın tarih biliminden yarar-
şünce ve sanat anlayışları hakkında bilgi verir. lanmasının asıl nedeni nedir?
A) Şair ve yazarların geçmiş dönemlerdeki savaşları,
C) Bir milletin başlangıcından günümüze kadarki ede-
uygarlıkları anlatmak istemesi
bî eserlerini incelerken o dönemin kültür ve sanat
B) Gelecek nesillere bırakılacak eserlerin gerçekle
anlayışını da yansıtır.
uyum içinde olması
D) Edebî türlerin doğuşunu, gelişimini, gelişiminde nasıl
C) Edebî eserlerin ses getirebilmesi için gerçeği yan-
bir yol izlediğini, dil ve teknik özelliklerini de ortaya sıtması gerekliliği
koyar.
D) Yaşanan olayların yazarın hayal dünyasını geliştirmesi
E) Geçmiş dönemdeki olayları, savaşları, uygarlıkları E) İyi bir edebiyat eserinin gerçeği sezdirecek ipuçları-
belgelere dayanarak inceleyen bilim dalıdır. nı barındırması

Çözüm: Çözüm:
A, B, C ve D seçenekleri edebiyat tarihi için söylenebilir. Parçada sanatçı ne kadar gerçeğe hâkim olursa yaz-
Ancak geçmiş dönemdeki olayları, savaşları, uygarlık- dığı esere de bu gerçekliği o kadar yansıtır ve yazdığı
ları belgelere dayanarak inceleyen bilim dalı tarihtir. eser de o kadar sevilir vurgusu yapılmaktadır.
Cevap: E Cevap: C

11