Page 261 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
ÇÖZÜMLÜ
Tanzimat, Servetifünun, Fecriati, SORULAR
Millî Edebiyat Dönemi Hikâye

1. Kalemini halkı eğitmek için kullandığından eserlerinde 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
sanatsal ögelere pek fazla yer vermemiştir. Bu neden-
A) Tanzimat II. Dönem sanatçılarından Samipaşazade
le sade, anlaşılır bir dil kullanmıştır. Türk edebiyatının
Sezai, realist bir anlayışla yazdığı Sergüzeşt adlı
yazılmış ilk yerli hikâyesini kaleme alan yazar bu hikâ-
hikâye kitabında Kafkasya’dan getirilen Dilber adlı
yeleri Letaif-i Rivâyât adlı eserde toplamıştır.
bir kızın sıkıntılarla dolu hayatını anlatır.
Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerin hangi- B) Servetifünun Dönemi'nde hikâye, roman gibi tam
sidir? anlamıyla Batılı bir kimlik kazanmıştır.
A) İbrahim Şinasi C) Servetifünun Dönemi'nde mekân olarak romanda
olduğu gibi öykülerde de yine İstanbul seçilmiştir.
B) Ahmet Mithat Efendi
D) Tanzimat II. Dönem'de Recaizade Mahmut Ekrem
C) Recaizade Mahmut Ekrem
Muhsin Bey adlı hikâyeyi yazmıştır.
D) Nabizade Nazım
E) Servetifünun hikâyeleri içinde en ilginç eser olan
E) Samipaşazade Sezai Hayat-ı Muhayyel 'de Hüseyin Cahit Yalçın, Ede-
biyatıcedide sanatçılarının aileleri ile birlikte Yeni
Zelenda’ya göç etmeyi düşünmelerini ancak maddi
Çözüm:
imkânsızlıklar nedeniyle vazgeçmelerini anlatır.
Türk edebiyatında roman, hikâye, makale vb. tür-
ler ilk defa Tanzimat Dönemi’nde görülür. Tanzimat
Dönemi’nde halkı eğitmek amacıyla roman ve hikâyeler
yazan sanatçı Ahmet Mithat Efendi Türk edebiyatının Çözüm:
ilk hikâyesini yazmıştır.
Türk edebiyatında öykü türü Servetifünun Dönemi’nde
Cevap: B ilk kez Batı edebiyatı seviyesine ulaşmıştır. Romanda
olduğu gibi öykülerde de İstanbul ve çevresi mekân
olarak seçilmiştir. Muhsin Bey, Recaizade Mahmut
Ekrem'in hikâye türündeki eseridir. Hüseyin Cahit
2. Memleket Hikâyeleri adlı eseriyle Anadolu gerçeğini Yalçın, Hayat-ı Muhayyel ’de dönemin sanatçılarının
gözler önüne serer. Güçlü bir gözlemci olan yazar, be- Yeni Zelenda’ya göç etme hayallerini anlatmıştır. A
timlemelerinde de nesneldir. Realist bir anlayışa sahip seçeneğindeki Sergüzeşt ’in türü öykü değil romandır.
olan yazarın sade bir dili ve yalın bir anlatımı vardır. Cevap: A
Mizah ve eleştiri onun yapıtlarının ayrılmaz unsurların-
dandır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Sait Faik Abasıyanık
B) Memduh Şevket Esendal
C) Ömer Seyfettin
D) Ahmet Mithat Efendi
E) Refik Halit Karay

Çözüm:

Edebiyatımıza öykü türü Tanzimat’la girmiştir. Zamanla
teknik olarak da Batılı seviyeye ulaşan Türk öyküle-
rinde önceleri İstanbul ve çevresi mekân olarak seçil-
miştir. Millî Edebiyat Dönemi’nde ise öykülerde ilk kez
Anadolu gerçeği ele alınmaya başlanmıştır. Refik Halit
Karay Memleket Hikâyeleri adlı eserinde sade bir dille
Anadolu’yu işlemiştir.
Cevap: E

261