Page 56 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Şiir Bilgisi 4. TEST - A

6. Anlam ve anlatımın bir bütün olduğu şiirde şairin sesini 9. Aşağıdakilerin hangisinde nazım birimine göre na-
ve sözünü emanet ettiği kişidir. Anlatma esasına bağlı zım biçimi parantez ( ) içinde yanlış verilmiştir?
kurmaca metinlerde yer alan anlatıcının şiirdeki kar-
şılığı olan ----, şiirin öznesidir ve kurmaca bir kişiliktir. A) Geçti cânânın firâkı cânıma
Şair tarafından kurgulanır ve her şiirde farklı bir kimlikle Tîr-i cevri gibi girdi kanıma
karşımıza çıkar. Okura yansıttığı ruh durumuyla şiirin Nâleden bir kimse gelmez yanıma
anlamına, okuma tonuna ve biçimine etki eder. Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma
(murabba)
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangi-
si getirilmelidir? B) Hakka şükür koçlarun devrânıdur.
Cümle âlem bu demün hayrânıdur.
A) Karakter
Gün batardan gün toğan yire değün.
B) Tip Işk erinün bir nefes seyrânidur.
C) Kahraman (tuyuğ)
D) Anlatıcı C) Dün elin yumuş dilerdi kim rakîb
E) Söyleyici Yaş eliyle duta zülfün dilberin
Âh edip eydür uzaktan Hâtifî
Dutma bir zaman kurusun ellerin
7. Yeni zevke ancak yeni yollarla, yeni vasıtalarla varılır. (kıt’a)
Birtakım ideolojilerin söylediklerini, bilinen kalıplar içine
sıkıştırmakta hiçbir sanatkârane hamle yoktur. Yapıyı
temelinden değiştirmek lazımdır. Biz, senelerden beri D) Ey şûh-ı kerem-pîşe dil-i zâr senindir
zevkimize, seviyemize, irademize hükmetmiş; onları ta- Yok minnetin aslâ
yin etmiş, onlara şekil vermiş olan edebiyatların sıkıcı, V’ey kân-ı güher anda ne kim var senindir
bunaltıcı tesirinden kurtulabilmek için o edebiyatların Pinhân ü hüveydâ
bize öğretmiş olduğu her şeyi atmak mecburiyetindeyiz.
O ruhu atmak, o seviyeyi kaybetmek, o zevki unutmak (müstezat)
mecburiyetindeyiz. Sade güzel telakkimiz değil, bütün
telakkilerimiz değişmeli. Yeni unsurlar, yeni malzeme-
ler, yeni söyleyiş tarzları bulmalıyız. E) Hep halkının etvârı pesendîde vü makbul
Derler ki biraz dilberi bi-mihr ü vefadır
Bu parçadaki şiir ile ilgili eleştiri aşağıdakilerin hangisi- (muhammes)
ne yöneliktir?
A) Ahenk
B) Gelenek
C) Söyleyici
10. Fuzûlî rind-i şeydâdur hemîşe halka rüsvâdur
D) Konu
Sorun kim bu ne sevdâdur bu sevdâdan usanmaz mı
E) Tema
Bu beytin şiirde bulunduğu bölüm aşağıdakilerden
hangisiyle aynı değildir?
A) Seni sevmez mi yohsa Şeyyad Hamza
8. Aşağıdakilerin hangisinde manzume ve şiir karşı- Denînün biridür bu kaltabâni
laştırması ile ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır?
B) Cemâlün iy büt-i Çînî cihânı dutdı ser-tâ-ser
A) Manzumede anlatılanlar düzyazıyla ifade edilebilir-
ken şiirde anlatılanlar düzyazıyla ifade edilemez. Nite kim Rûm ilin şi’riyle bugün dutdı Dehhânî
B) Manzumelerde bir olay örgüsü varken şiirlerde olay C) Çerâğım şem’im ü nûrum ziyâım yıldızım şemsim
örgüsü yoktur. Hezârım bülbülüm verdim Nesîmî-i hoş-elhânım
C) Manzumeler şiirlere göre çağrışım yönünden daha D) Senünle bu fenâ dünyâ bugün Firdevs-i a’lîdür
zengindir.
Veger sensüz ola yarın gerekmez hûr u Rızvânı
D) Manzumelerde sözcükler genelde gerçek anlamda
kullanılırken şiirde çok anlamlılık vardır. E) Anunçün Ahmedî heves ider lebüne kim
E) Manzumelerde diyaloğa yer verilirken şiirde diyalo- Dil-hastedür ana şeker-i nâr-dan gerek
ğa yer verilmez.

56 57