Page 61 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
ÇÖZÜMLÜ
İslamiyet Öncesi Türk Şiiri, SORULAR
Geçiş Dönemi Eserleri

1. I. Türkçe-Arapça bir sözlüktür. 3. Aşağıdakilerden hangisi Atabetü’l Hakâyık’ta işle-
II. Türk boylarının dilleri tanıtılmıştır. nen konulardan biri değildir?
III. Pek çok bilim dalına kaynaklık eder. A) Bilginin yararı cahilliğin zararı
Numaralanmış cümlelerde özellikleri verilen eser B) Cömertliğin övgüsü
aşağıdakilerden hangisidir?
C) Sosyal düzen
A) Kutadgu Bilig D) Dünyanın geçiciliği
B) Divân-ı Hikmet E) Kibirliliğin kötülüğü
C) Dîvânü Lugâti’t-Türk
D) Atabetü’l Hakâyık Çözüm:
E) Mantıku't Tayr
A, B, D ve E seçenekleri Atabetü’l Hakâyık ’ta işle-
nen konulardandır. Sosyal düzen aynı dönem yazılan
Kutadgu Bilig adlı eserde işlenmiştir.
Çözüm:
Cevap: C
Numaralı cümleler Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılan
Dîvânü Lugâti’t-Türk adlı esere aittir.
Cevap: C

4. Kutadgu Bilig’de dört sembolik kişi vardır. Eserin kahra-
manlarından Kün Togdı hükümdardır ve adaleti temsil
eder, Ay Toldı vezirdir ve saadeti temsil eder, Ögdülmiş
vezirin oğludur ve aklı temsil eder, Odgurmış vezirin
kardeşidir ve akıbeti temsil eder.

Bu parçada Kutadgu Bilig hakkında asıl söylenmek
istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Siyasetname özelliği taşıdığı
B) Didaktik türde yazılmış bir eser olduğu
2. Aşağıdakilerden hangisi Atabetü’l-Hakâyık için
söylenemez? C) Alegorik tarzda yazılmış bir eser olduğu
D) Mesnevi nazım biçimiyle yazılmış olduğu
A) Ahmed Yesevî tarafından yazılmıştır.
E) Nasihatname özelliği gösterdiği
B) Asıl bölümlerinde dörtlük kullanılmıştır.
C) Dünyanın geçiciliği konusu işlenmiştir.
D) İslam inançları telkin edilir. Çözüm:
E) Arapça, Farsça birçok kelime kullanılmıştır. Bir düşünceyi, davranışı ya da eylemi, daha kolay
kavratabilmek için onun yerini tutabilecek simgelerle,
simgesel sözlerle, benzetmelerle göz önünde canlan-
Çözüm: dırılmasına alegori denir. Türk edebiyatının ilk alegorik
eseri Kutadgu Bilig’dir. Öncülde de sembolik kişilerin
B, C, D ve E seçenekleri Atabetü’l-Hakâyık için söyle-
yer alması, bu kişilerin temsil ettiği kavramlar hakkında
nebilir. Atabetü’l-Hakâyık Edip Ahmet Yüknekî tarafın-
bilgi verilmesi eserin alegorik yönünü vurgulamaktadır.
dan yazılmıştır.
Cevap: C
Cevap: A

61