Page 63 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

İslamiyet Öncesi Türk Şiiri,
ÇÖZÜMLÜ SORULAR TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
Geçiş Dönemi

8. I .
7. Yagmu Yagmur yagıp saçıldır yagıp saçıldı Çukurov Çukurova bayramlığın giyerken a bayramlığın giyerken
Çıplaklığın üzerinden soyarken
Türlüg çeçek suçuldı
Türlüg çeçek suçuldı Çıplaklığın üzerinden soyarken Alp Er Tunga öldi mü
Yinçü kapı açıldı
Şubat ayı kış yelini boğarken
Yinçü kapı açıldı Şubat ayı kış yelini boğarken
Issız ajun kaldı mu
Çından yıpar yugruşur Cennet dense sana yakışır dağlar
Cennet dense sana yakışır dağlar
Çından yıpar yugruşur
Ödlek öçin aldı mu
(Günümüz Türkçesiyle)
(Günümüz Türkçesiyle)
Karacaoğlan
Karacaoğlan
(Yağmur yağdı ve sular saçıldı
(Yağmur yağdı ve sular saçıldı Emdi yürek yırtılı
Yılda bir kere çıldırır ağaçlar sevincinden
Yılda bir kere çıldırır ağaçlar sevincinden
Türlü türlü çiçekler açtı
Türlü türlü çiçekler açtı
Rabbim ne güzel çıldırır
Rabbim ne güzel çıldırır II.
Sanki bir inci açıldı
Sanki bir inci açıldı
Yılda bir kere uzatır avuçlarını yaprak
Yılda bir kere uzatır avuçlarını yaprak Ecel tuzağını açamaz mısın
Sandal ve misk kokuları birbirine
Sandal ve misk kokuları birbirine
Sevincinden titreyerek
karıştı) karıştı) Sevincinden titreyerek
Açıp da içinden kaçamaz mısın
Yılda bir kere yarılır bahçeler hazdan
Yılda bir kere yarılır bahçeler hazdan
Azat eyleseler uçamaz mısın
Rabbim ne güzel yarılır
Rabbim ne güzel yarılır
Bedri Rahmi Eyüboğlu Kırık mı kanadın kolların hani
Bedri Rahmi Eyüboğlu
Kağızmanlı Hıfzi
Farklı edebî dönemlere ait şiirlerin ortak özelliği
aşağıdakilerden hangisidir? III.
A) Ölçü Tıfl-ı nazeninim unutmam seni
B) Tema Aylar günler değil geçse de yıllar
C) Kafiye Telh-kam eyledi firakın beni
D) Nazım şekli
Çıkar mı hatırdan o tatlı diller
E) Zihniyet
Akif Paşa
Verilen dizeler Türk edebiyatının farklı dönemlerinde
Çözüm:
ölüm temasını işleyen şiirlerden alınmıştır.
Türk şiirinin farklı dönemlerinden alınan dizelere baktı-
ğımızda üç parçada da bahar mevsiminin gelişiyle do- Buna göre numaralanmış yerlere hangileri yazılmalıdır?
ğada meydana gelen değişim anlatılmıştır. Bu yüzden
A) Yuğ - ağıt - mersiye
üç şiir parçası için ortak olan temadır.
B) Kargış - sagu - ağıt
Cevap: B
C) Sagu - ağıt - kargış
D) Sagu - ağıt - mersiye
E) Sığır - ağıt - şehrengiz
Çözüm:
Türk şiirinde ölüm temasını işleyen şiirler her dönem
farklı adlarla anılmıştır. İslamiyet’in kabulünden önceki
Türk edebiyatına ait olan ve Alper Tunga’nın ölümünü
anlatan dizeler "sagu" âşık edebiyatı döneminde söyle-
nen dizeler "ağıt" divan şiiri etkisinde söylenen dizeler
ise "mersiye" adını almıştır.
Cevap: D

63