Page 159 - Dört Dörtlük TYT Biyoloji

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Kalıtımın Genel Esasları - Mendel İlkeleri ve Çaprazlamalar BİYOLOJİ

9. Bezelyelerde mor çiçek rengi aleli beyaz çiçek rengi aleline 11. Aa genotipli bir anne ile genotipi bilinmeyen bir babanın çap-
baskındır. Mor çiçekli iki bezelye bitkisi çaprazlandığında, be- razlanması aşağıdaki Punnett karesinde gösterilmiştir.
yaz ve mor çiçekli bezelyeler oluşmuştur.

Buna göre çaprazlanan bezelyeler için, ♀ A a
♂
I. Dişi ve erkek bezelyelerin genotipi heterozigottur. ? AA 2

II. Dişi homozigot, erkek ise heterozigot mor renkli çiçek ge- ? 1 aa
notipine sahip olabilir.
Buna göre; babanın, 1 numaralı bireyin ve 2 numaralı bire-
III. Dişi ve erkek bezelyelerin genotipinin aynı olma ihtimali
yin genotipleri hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
yoktur.
ifadelerinden hangileri yanlıştır? Baba 1.birey 2.birey
A) AA aa AA
A) Yalnız I
B) Aa AA aa
B) Yalnız II C) aa AA Aa
C) I ve II D) Aa Aa Aa
E) AA Aa aa
D) I ve III
E) II ve III
Çözüm:

Çözüm: Oluşan yavrularda A ve a alelleri olduğu için babada bu alel-
ler olmak zorundadır. Babanın genotipi Aa olduğundan 1. ve
Mor çiçek genotipine sahip bireyler: MM, Mm
2. bireylerin de genotipi Aa olur.
Beyaz çiçek genotipine sahip bireyler: mm
Bireyler çaprazlandığında beyaz çiçekler oluştuğuna göre ♀ A a
♂
ebeveynlerin heterozigot olması gerekir. Çaprazlama so-
A AA Aa
nucunda oluşan bireyler Punnett karesinde gösterilmiştir.
a Aa aa
Çaprazlanan dişi ve erkek bezelyelerin genotipi aynı ve hete-
rozigot olmak zorundadır.
Cevap: D

♀
M m
♂
M MM Mm
m Mm mm

Bu nedenle cevap II ve III. öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir. 12. abdE genotipine sahip bir yumurta hücresinin, tüm ka-
rakterler bakımından baskın fenotipli bir birey oluştura-
Cevap: E
bilmesi için hangi genotipteki bir sperm hücresi tarafın-
dan döllenmesi gerekir?

A) aBDE
B) ABDe
10. KkLlMmnn genotipine sahip bireyin tüm karakterler için
C) ABdE
baskın genotipli bir gamet üretme ihtimali % kaçtır?
D) AbDE
A) 100 B) 75 C) 50
E) abde
D) 25 E) 0

Çözüm:
Çözüm:
Tüm karakterler bakımından baskın fenotipli (A, B, D, E) bir
Canlının genotipinde n karakteri için baskın alel bulunmadı- yavrunun oluşabilmesi için spermin genotipinde A,B,D alel-
ğından tüm karakterler için baskın genotipli gamet (KLMN) lerinin olması gerekir. Çünkü yumurtanın genotipinde E aleli
üretme ihtimali yoktur. vardır ancak A,B,D alelleri bulunmamaktadır.
Cevap: E Cevap: B

158 159