Page 12 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

COĞRAFYA Coğrafya Bilimi, Doğa ve İnsan ÇÖZÜMLÜ SORULAR

3. Aşağıdaki şemada numaralandırılarak dört temel doğal 4. Doğa ve insan karşılıklı olarak birbirini etkilemektedir.
ortam ve bu ortamlarda yer alan doğal unsurlar göste-
rilmiştir. Buna göre;
I. yer altı kaynaklarının ham madde olarak kullanılması,
II. ormanlık alanların tarım alanına dönüştürülmesi,
III. soğuk iklim özelliklerine sahip alanlarda insanların
kalın kıyafetler tercih etmesi,
IV. akarsu boylarında kurulan şehirlerde akarsu ulaşı-
mının gelişmesi
durumlarından hangileri insanın doğaya etkisine
örnek gösterilebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
Bu şemada numaralandırılarak gösterilen doğal or-
tamlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? D) II ve IV E) III ve IV
I II III IV
A) Hidrosfer Atmosfer Biyosfer Litosfer
Çözüm:
B) Hidrosfer Litosfer Atmosfer Biyosfer
C) Litosfer Biyosfer Hidrosfer Atmosfer I numaralı öncülde; yer altı kaynaklarının ham madde
olarak kullanılması, insanın doğaya etkisidir. Çünkü in-
D) Biyosfer Hidrosfer Litosfer Atmosfer
sanlar madenler ve enerji kaynaklarını ihtiyaçları doğ-
E) Atmosfer Hidrosfer Litosfer Biyosfer
rultusunda yeraltından çıkarıp, işleyerek kullanırken
doğal çevreye ciddi anlamda zarar verirler. Bu olum-
suz tablo içerisinde hava, su ve gürültü kirliliği, trafik
Çözüm:
yoğunluğu, toprak erozyonu, patlatmadan ve hava
Doğal ortamlar birbirinden bağımsız değil birbiriyle içi- şoklarından doğan sarsıntılar, katı atıkların oluşumu ve
çedir. Bu durum şekilde de gösterilmiştir. depolanması gibi çevresel sorunlar dikkat çekmektedir.
I numaralı alanda yer alan hava, atmosferin unsurudur. II numaralı öncülde; ormanlık alanların tarım alanına
Atmosfer aynı zamanda hava küredir. dönüştürülmesi, insanın doğaya etkisidir. Tarım alanı-
na dönüştürülen orman varlığı azaldığında, biyolojik çe-
II numaralı alanda yer alan su, hidrosferin bir unsuru-
şitliliğin azalması, erozyonun artması, su döngüsünün
dur. Hidrosfer aynı zamanda su küredir.
zarar görmesi, yeryüzünün oksijen kaynağının azalma-
III numaralı alanda yer alan kayaç, litosferin unsurudur. sı, doğal güzelliklerin yitirilmesi gibi pek çok olumsuz
Litosfer aynı zamanda taş küredir. durumlar yaşanacaktır.
IV numaralı alanda ise bütün doğal ortamlarda bulunan III numaralı öncülde; soğuk iklim özelliklerine sahip
biyosfer yani canlılar küresi yer almaktadır. alanlarda insanların kalın kıyafetler tercih etmesi, do-
Bu durumda sorunun doğru cevabı; Atmosfer, Hidrosfer, ğal ortamın insan üzerindeki etkisidir. İnsanlar soğuk-
Litosfer ve Biyosfer yani E seçeneğidir. tan korunmak için zorunlu olarak kalın kıyafetler tercih
ederler.
Cevap: E
IV numaralı öncülde; akarsu boylarında kurulan şehir-
lerde akarsu ulaşımının gelişmesi, doğal ortamın insan
faaliyetleri üzerindeki etkisidir. Nil ve Ren nehirleri gibi
ulaşıma elverişli akarsuların bu özelliğinden dolayı in-
sanlar ilk çağlardan bu yana akarsulardan taşımacılıkta
faydalanmışlardır.
İnsanın doğaya etkisine örnek I ve II numaralı öncüller
olduğundan sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.
Cevap: A

10 11