Page 141 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya
P. 141
COĞRAFYA ÇÖZÜMLÜ
Dünya’nın Tektonik Oluşumu ve İç Kuvvetler Tektonik Oluşumu ve İç Kuvvetler SORULAR
Dünya’nın
1. Aşağıdaki haritada yer kabuğunu oluşturan levhalar, Çözüm:
levhaların hareket yönleri ve bazı levha sınırlarındaki
I numaralı yerde okyanusal-kıtasal levha sınırını gös-
hareket şekilleri gösterilmiştir.
termektedir. Okyanusal levha kıtasal bir levhanın altına
daldığı zaman, yükselen magmanın ürünü olarak kıta
üzerinde bileşimli volkanik bir sıradağ oluşturur. L gör-
seli durumu vermektedir.
II numaralı yerde iki okyanusal levhanın ayrılması
(Uzaklaşması) göstermektedir. Okyanus tabanlarında
birbirlerinden uzaklaşan levhaların arasından, derinden
gelen magma çıkarak burada oluşan boşluğu doldurur
ve soğuyarak katılaşır. K görseli durumu vermektedir.
III numaralı yerde kıtasal-kıtasal levha sınırını göster-
mektedir. Kıtasal iki levha çarpışırken, yeni ve daha
büyük bir kıtanın iç kısmında bir sıradağ oluşturduğunu
M görseli durumu vermektedir.
IV numaralı yerde yer okyanusal-okyanusal levha sı-
nırını göstermektedir. Bir okyanusal levhanın diğerinin
altına daldığı yerlerde bir okyanus çukuru oluşur. Dalan
levhanın yarattığı magma yükselerek dalmayan levha-
nın üzerinde volkanik bir ada yayı oluşturur. N görseli
durumu vermektedir.
Bu durumda cevap I-L, II-K, III-M ve IV-N şeklinde ola-
Levhaların hareket yönlerinin şekillerin haritada caktır. Sorunun doğru cevabı B seçeneğidir..
numaralandırılmış alanlarla eşleştirilmesi aşağıda-
Cevap:B
kilerden hangisinde doğru verilmiştir?
I II III IV
A) K L M N
2. . Yerküre hacminin %84’ünü oluşturur.
B) L K M N
. Tektonik olayların enerji kaynağıdır.
C) M K L N
. Üst kısmında konveksiyonel akımlar oluşmaktadır.
D) L M N K
Yukarıda özellikleri verilen yerküre katmanı aşağı-
E) N M L K
dakilerden hangisidir?
A) Sial B) Sima C) Manto
D) İç çekirdek E) Dış çekirdek
Çözüm:
Soruda özellikleri açıklanan katman mantodur. Manto
Yer kabuğunun altından başlayıp yaklaşık 2900 km de-
rinliğe kadar uzanır. Dünya'nın toplam hacminin yakla-
şık %84'lük kısmını oluşturur. Bileşiminde magnezyum
ve demir elementleri daha fazladır. Yer kabuğunda
meydana gelen tektonik kökenli olayların kaynağıdır.
Sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.
Cevap: C
139