Page 58 - DÖRT DÖRTLÜK | KİMYA TYT
P. 58

KİMYA                                Atom Modelleri ve Atomun Yapısı                ÇÖZÜMLÜ SORULAR



                                                                                   -
                                                                               +
        19.  Bilimsel çalışma soru sormakla başlar. Fikrin teori olabil-  21.  X atomunun X  ve X  iyonlarıyla ilgili,
            mesi için tüm aşamaları tamamlaması gerekir. Teori temel-    •  Çekirdek yükü
            de bir modellemedir.
                                                                      •  Tanecik yarıçapı
            Buna göre                                                 •  Nükleon sayısı
                                                                      •  Elektron başına çekim gücü
               I. Soru sormak     Atomun yapısı nasıldır?
                                                                      •  p/e oranı
              II. Konuyla ilgili   Daha  önce  atomda  (+)  ve      özelliklerinin kaç tanesinde X > X  ilişkisi olabilir?
                                                                                               -
                                                                                           +
                 araştırma yapmak  (-)  yüklü  tanecikler  olduğu
                                  bulunmuştur.                     A) 1      B) 2     C) 3      D) 4      E) 5
                                                                   Çözüm:
              III. Test edilebilir   (+) yüklerin çekirdekte bulun-
                 hipotez geliştirmek  duğu α (alfa) ışınları ile altın      Çekirdek yükü proton sayısıdır. İyonlar elektron alışveri-
                                  levha  kullanılarak  belirlen-   şi ile oluşur. Bu sebeple taneciklerin proton sayısında bir
                                                                   değişiklik olmaz.
                                  miştir.
                                                                   Katyonlarda birim elektron başına düşen çekim gücü artar.
             IV. Veri yorumlama   α  ışınlarının  çok  küçük  bir
                                                                   Dolayısıyla  oluşan  katyonun  yarıçapı  nötr  atomdan  daha
                                  yüzdesi  geldiği  açıyla  geri
                                                                   küçük olur. Anyonlarda birim elektron başına düşen çekim
                                  dönerken,  çoğunluğu  yolu-
                                                                   gücü azalır. Dolayısıyla oluşan anyonun yarıçapı nötr atom-
                                  na devam etmiştir.               dan daha büyük olur.
                                                                          -
            yukarıda  verilen  basamaklar  sonucunda  ortaya  konan      X  +   ve  X   iyonları  X  atomunun  izotoplarına  aitse  nükleon
                                                                                  +
                                                                                      -
            atom modeli hangisidir?                                sayıları arasında X  > X  olabilir.
                                                                                                          Cevap: C
            A) Dalton          B) Thomson             C) Rutherford
                      D) Bohr              E) Modern
            Çözüm:                                             22.  K,  L,  M  taneciklerine  ait  olarak  çizilen  proton  -  elektron
                                                                   grafiği aşağıda verilmiştir.
            Rutherford’tan  önce  geliştirilen  Thomson  Atom  modeli,
            üzümlü kek modeli olarak bilinir.                      Proton

            (+) ve (-) yüklerden bahsedilmiştir.
                                                                            K
            Rutherford yaptığı altın levha deneyi ile (+) ve (-) yüklerin   y
            atomdaki yerini belirlemiştir.
            Radyoaktif ışın kaynağından gönderilen (+) yüklü ışınların      L
                                                                    x                 M
            büyük  bir  çoğunluğu  yoluna  devam  ettiğinden  atomun
                               büyük bir kısmı elektronun hareket
                               ettiği boşluklardan oluşmuştur.
                                                                             x       y    Elektron
                               Yolundan  sapan  veya  geldiği      Buna göre
                               açıyla geri dönen az miktarda ışın
                                                                    I. L,  O ise M, anyondur.
                               olması, (+) yüklerin küçük bir ha-       8
                                                                           +
                               cimde  toplanmış  olmasıyla  açık-     II. K,  Na  ise L,  Ne atomudur.
                                                                        11       10
                               lanmıştır.
                                                  Cevap: C         III. K, katyon ise M, aynı elementin anyonudur.
                                                                   yargılarından hangileri doğru olabilir?
        20.  Kütle  numarası  atom  numarasının  iki  katı  olan   40 a  A) Yalnız I     B) Yalnız II      C) I ve II
                                                        X
            iyonunun 18 elektronu olduğuna göre, çekirdek yükü ile
            iyon yükü arasındaki fark kaçtır?                                D) II ve III         E) I, II ve III
                                                                   Çözüm:
            A) 1      B) 2    C) 18     D) 20   E) 22                    y K          x L          x M
            Çözüm:                                                  Y > X=Katyon  Y = X (nötr)  Y > X=Anyon
            40 = 2z ise z = 20 olur.                               I. Atom numarası aynı, elektron sayısı farklı olduğundan L
                                                                   atomuna ait M iyonu L =  O ise M =  O 2-
               a
             40 X                                                                      8        8
             20  18
                                                                   II.  Elektron  sayısı  aynı  olan  tanecikler  †  izoelektronik
            18 = 20 – a ise  a= 2
                                                                          +1
                                                                   K =  Na  ise L =  Ne
                                                                                  10
                                                                       11
            Çekirdek yükü = +20
                                                                   III. Aynı elemente ait iyonlarda proton sayıları aynı olaca-
            İyon yükü = +2
                                                                   ğından K ve M aynı elementin iyonları olamaz.
            Fark 18 olur.                                                        Cevap: C                 Cevap: C
                                                           56
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63