Page 59 - DÖRT DÖRTLÜK | KİMYA TYT

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Atom Modelleri ve Atomun Yapısı KİMYA

23. Aşağıdaki grafik X, Y, Z ve K taneciklerinin elektron 25. Oksijen elementinin sembolü “O” dur.
sayısı - atom numarası ilişkisini göstermektedir. b c
O
Tancecik p n e A.N K.N a d

X 1 1 1 Sembolün etrafında bulunan a, b, c ve d harfleri ile ilgili
Y 2 2 2 olarak verilen
Z 8 8 8 8
K 118 118 294 I. Tüm oksijen iyonlarında c değeri aynıdır.
Atomların temel hal tanecikleri proton (p), nötron (n) elekt- II. Tüm oksijen atomlarında d değeri aynıdır.
ron (e) dur. Bu sayılar kullanılarak atom numarası (A.N) ve III. Tüm oksijen taneciklerinde d değeri aynıdır.
kütle numarası (K.N) değerlerine ulaşılır.
yargılarından hangileri doğrudur?
Buna göre tablodaki taneciklerden hangileri bu gün için A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
bilinen atomlardan birine ait olamaz?
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnız Y B) Yalnız K C) X ve Y
Çözüm:
D) Y ve K E) X, Y ve Z
a = Proton sayısı (Tüm oksijen atomlarında aynıdır.)
Çözüm:
d = elektron sayısı, atom nötr olup atomda elektron sayısı
Tablo doldurulursa aşağıdaki bilgilere ulaşılır.
proton sayısına eşittir. Dolayısıyla tüm atomlarında proton
Tancecik p n e A.N K.N
sayısı gibi elektron sayısı da aynı olur.
X 1 0 1 1 1
Y 2 0 2 2 2 c+d = İyon yükü + elektron sayısı
Z 8 8 8 8 16 O (8 = -2 + 10) Oksijen;
2−
K 118 176 118 118 294 8 10
1−
O (8 = -1 + 9) oksitlerinde -2
1 X taneciği hidrojen atomuna aittir. 8 9
1
2+
2 Y taneciği bu gün bilinen bir atomlardan birine ait değil- 8 O (8 = +2 + 6) peroksitlerine -1
6
2
dir. Nötronu olmayan tek tanecik hidrojendir. Hidrojen dışın- nötron = b – a OF bileşiğinde +2 yüklü olarak
daki kararlı atomlarda p = n veya n > p şeklindedir. 2
Oksijen elementinin (b) kütle numarası farklı olan izotop
16 Z atomunda p = n, 294 K atomunda n > p şeklindedir. atomları vardır.
8 118
Cevap: A Cevap: B
24. Yukarıdaki grafikte gösterilen X, Y ve Z atomları ile ilgili,
1+
2-
10
X atomu
I. X atomu B ise Z atomu 11 C 26. X iyonu X iyonu haline geçerken,
ise
5 6
X atomu 10 B ise Z atomu 11
Z atomu C olabilir.
5 6 I. Çekirdek yükü
ise
3
1
II. Y atomu H ise X atomu H II. İyon yükü
Y atomu
1 1
Y atomu H ise X atomu 1
3
X atomu H olabilir.
1 1 III. Elektron sayısı
III. Y ve Z atomları izobardır.
IV. Proton sayısı
yargılarından hangileri doğrudur?
nicelikleri nasıl değişir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) l ve III I II III IV
A) Değişmez Artar Azalır Azalır
D) II ve III E) I, II ve III
B) Azalır Artar Değişmez Artar
Çözüm:
C) Artar Azalır Değişmez Değişmez
X ve Z nin proton sayısı farklı nötron sayısı aynıdır. D) Değişmez Artar Azalır Değişmez
10
( X 11 ) Z olabilir. Nötron sayıları eşit ve Z ‘nin proton sayı-
5 6 E) Artar Artar Azalır Değişmez
sı daha büyüktür.
Çözüm:
3
1
)
( Xise Y olamaz. Çünkü grafikte X’ in nötron sayısının
1 1 Atom √ iyon veya İyon √ iyon geçişlerinde;
sıfırdan farklı olduğu görülüyor.
• proton sayısı (çekirdek yükü) değişmez.
Y ve Z noktaları doğrusaldır (aynı doğru üzerindedir). • elektron sayısı ile buna bağlı özellikler (iyon yükü, çap,
Matematiksel olarak Z noktasının koordinatı örneğin (2,1) -
e başına düşen çekim, ….) değişir.
ve Y noktasının koordinatı ise örneğin (1,2) şeklindedir.
-
X 2- † 3e +X 1+
Koordinatlar (p, n) ise:
-
Kütle numarası = p(proton sayısı) + n (nötron sayısı) 3 elektron verdiğinden e sayısı azalır. İyon yükü ise
olduğundan Y ve Z atomları izobardır. artar.
Cevap: C Cevap: D
56 57