Page 103 - Dört Dörtlük TYT Tarih
P. 103

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                 Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti                       TARİH



        6.   Osmanlı  Devleti’nde  medreseler  temel  eğitim  kurum-  Çözüm:
            larıydı. Bu kurumların dışında din eğitimi veren tekke
            ve  zaviyeler  de  birer  eğitim  kurumu  şeklinde  hizmet      Metinde geçen ‘‘taşrada kazaların başında bulunan ka-
            vermişlerdir. Osmanlı padişahları da bu tekkelerde ve   dılar,’’ ifadesi kadıların idari sorumluluğunun olduğunu
            zaviyelerde  görev  yapan  tarikat  mensuplarına  destek   (III. öncül), ‘‘Bulundukları bölgede vergilerin toplanması
            olmak için yevmiye bağlamıştır.                    da kadıların görev ve sorumluluğu altındaydı.’’ ifadesi
                                                               kadıların mali sorumluluğunun olduğunu gösterir (I. ön-
            Osmanlı Devleti’nde padişahın bu tutumu;           cül).  Metinde  kadıların  askerî  yükümlüğünü  gösteren
                                                               herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.
             I. tekke mensuplarının devlete vergi vermesini sağla-
               mak,                                                                              Cevap:  C
             II. tarikatlar yoluyla devlete bağlılığı artırmak,
            III. tekke ve zaviyelerin toplumsal ahlaka olan katkısını
               desteklemek
            amaçlarından hangileri ile açıklanabilir?

            A) Yalnız I                       B) I ve II                     C) II ve III                8.   Osmanlı  Devleti’nde  medreseyi  bitirenlerden  kadılığı
                                                               isteyenler, mülazemetten sonra bir kasaba kadısı olabi-
                                D) I ve III                    E) I, II ve III
                                                               lirdi. İlmiye sınıfından olan kadı, idare ve yargı görevini
            Çözüm:                                             yerine getirirdi.

            Bir devletin resmî ideolojisini vereceği en iyi yer okullar-     Buna  göre  Osmanlı  Devleti’nde  kadının  görevleri
            dır. Devletine bağlı, vergi veren iyi yurttaşlar yetiştirmek   arasında;
            eğitim  kurumlarının  en  önemli  görevleri  arasındadır.
                                                                I.  evlenme, boşanma ve miras işlerinin yapılması,
            Osmanlı Devleti’nde de medreselerin dışında din eğiti-
            mi veren tekke ve zaviyeler birer eğitim kurumu şeklin-     II.  yerleşim yerlerinde askerî işlerin yürütülmesi,
            de hizmet vermişlerdir. Osmanlı padişahları da yukarı-     III.  mali ve noterlik alanlarında işlerin yürütülmesi
            daki iyi yurttaş amacını gerçekleştirmek üzere tekke ve
                                                               durumlarından hangileri yer alır?
            zaviyelerde görev yapan tarikat mensuplarına yevmiye
            yani maaş bağlamıştır.
                                                               A) Yalnız I                     B) I ve II                      C) I ve III
                                              Cevap: C
                                                                                  D) II ve III                   E) I, II ve III
                                                               Çözüm:
                                                               Osmanlı  Devleti'nde  kadı,  kaza  adı  verilen  yerleşim
                                                               yerlerine,  belirli  bir  süre  için  atanan  hem  mülki  idare
                                                               amiri hem tabiri caizse belediye başkanı hem de em-
                                                               niyet müdürlüğü görevlerini ifa eden, şer'i ve örfi yargı-
                                                               dan tek başına sorumlu olan kişidir. I ve III. öncüldeki
         7.  Taşrada kazaların başında bulunan kadılar, adli işlerin   durumlar idare ve yargı alanına girer ki metinde buna
            dışında halkın şikâyetlerini merkeze iletirler ve beledi-  dikkat çekilmiş. Metinde askerî alanla ilgili herhangi bir
            ye hizmetlerinin yürütülmesini sağlarlardı. Bulundukları   bilgi verilmediği için II. öncüldeki durum kadıların görev-
            bölgede vergilerin toplanması da kadıların görev ve so-  leri arasında gösterilemez.
            rumluluğu altındaydı.
                                                                                                 Cevap: C
            Bu duruma göre Osmanlı Devleti’nde kadıların;
             I. mali,
             II. askerî,
            III. idari
            alanlarından hangileri ile ilgili olarak sorumlulukla-
            rının olduğu söylenebilir?
            A) Yalnız I                        B) I ve II                     C) I ve III

                                D) II ve III                      E) I, II ve III


                                                       103
   98   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108