Page 103 - Dört Dörtlük TYT Tarih
P. 103
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti TARİH
6. Osmanlı Devleti’nde medreseler temel eğitim kurum- Çözüm:
larıydı. Bu kurumların dışında din eğitimi veren tekke
ve zaviyeler de birer eğitim kurumu şeklinde hizmet Metinde geçen ‘‘taşrada kazaların başında bulunan ka-
vermişlerdir. Osmanlı padişahları da bu tekkelerde ve dılar,’’ ifadesi kadıların idari sorumluluğunun olduğunu
zaviyelerde görev yapan tarikat mensuplarına destek (III. öncül), ‘‘Bulundukları bölgede vergilerin toplanması
olmak için yevmiye bağlamıştır. da kadıların görev ve sorumluluğu altındaydı.’’ ifadesi
kadıların mali sorumluluğunun olduğunu gösterir (I. ön-
Osmanlı Devleti’nde padişahın bu tutumu; cül). Metinde kadıların askerî yükümlüğünü gösteren
herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.
I. tekke mensuplarının devlete vergi vermesini sağla-
mak, Cevap: C
II. tarikatlar yoluyla devlete bağlılığı artırmak,
III. tekke ve zaviyelerin toplumsal ahlaka olan katkısını
desteklemek
amaçlarından hangileri ile açıklanabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III 8. Osmanlı Devleti’nde medreseyi bitirenlerden kadılığı
isteyenler, mülazemetten sonra bir kasaba kadısı olabi-
D) I ve III E) I, II ve III
lirdi. İlmiye sınıfından olan kadı, idare ve yargı görevini
Çözüm: yerine getirirdi.
Bir devletin resmî ideolojisini vereceği en iyi yer okullar- Buna göre Osmanlı Devleti’nde kadının görevleri
dır. Devletine bağlı, vergi veren iyi yurttaşlar yetiştirmek arasında;
eğitim kurumlarının en önemli görevleri arasındadır.
I. evlenme, boşanma ve miras işlerinin yapılması,
Osmanlı Devleti’nde de medreselerin dışında din eğiti-
mi veren tekke ve zaviyeler birer eğitim kurumu şeklin- II. yerleşim yerlerinde askerî işlerin yürütülmesi,
de hizmet vermişlerdir. Osmanlı padişahları da yukarı- III. mali ve noterlik alanlarında işlerin yürütülmesi
daki iyi yurttaş amacını gerçekleştirmek üzere tekke ve
durumlarından hangileri yer alır?
zaviyelerde görev yapan tarikat mensuplarına yevmiye
yani maaş bağlamıştır.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
Cevap: C
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm:
Osmanlı Devleti'nde kadı, kaza adı verilen yerleşim
yerlerine, belirli bir süre için atanan hem mülki idare
amiri hem tabiri caizse belediye başkanı hem de em-
niyet müdürlüğü görevlerini ifa eden, şer'i ve örfi yargı-
dan tek başına sorumlu olan kişidir. I ve III. öncüldeki
7. Taşrada kazaların başında bulunan kadılar, adli işlerin durumlar idare ve yargı alanına girer ki metinde buna
dışında halkın şikâyetlerini merkeze iletirler ve beledi- dikkat çekilmiş. Metinde askerî alanla ilgili herhangi bir
ye hizmetlerinin yürütülmesini sağlarlardı. Bulundukları bilgi verilmediği için II. öncüldeki durum kadıların görev-
bölgede vergilerin toplanması da kadıların görev ve so- leri arasında gösterilemez.
rumluluğu altındaydı.
Cevap: C
Bu duruma göre Osmanlı Devleti’nde kadıların;
I. mali,
II. askerî,
III. idari
alanlarından hangileri ile ilgili olarak sorumlulukla-
rının olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
103

