Page 168 - Dört Dörtlük TYT Tarih

TARİH Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı 2. TEST

5. Avrupalılar, merkantilist ekonomi sistemi sayesinde 7. Kapitülasyonlar ilk dönemlerde hükümdarların saltanat
zenginleşerek askerî devrim yapmış ve Osmanlı ordu­ süreleriyle sınırlıyken, XVIII. yüzyılda I. Mahmud'un
suna denk güçte ordular kurmuştur. Osmanlılar, 1593­ Fransa’ya verdiği kapitülasyonları halefleri adına da
1606 yılları arasında Habsburglarla yapılan savaşlar onaylamasıyla sınırlı ve süreli olmaktan çıkmıştır.
Böylece Osmanlı Devleti; Avrupalı devletlerin her konu­
sırasında Avrupalıların yeni savaş teknolojileri ve tak­
da müdahalesine açık hâle gelmiştir, yabancı sermaye­
tiklerini görmüştür.
nin kolayca girebildiği bir yer halini almıştır ayrıca ham
madde kaynağı ve pazar hâline gelmiştir.
Osmanlılar, Avrupa’nın ateş gücü ve askerî etkinli-
ğini dengelemek için;
Buna göre kapitülasyonların Osmanlı Devleti’nde;
I. Yeniçeri sayısının arttırılması,
I. ekonomik,
II. Sarıca, sekban ve levent denilen yeni atlı birliklerin II. siyasal,
oluşturulması,
III. kültürel
III. Tımar arazilerin iltizama verilmesi
alanların hangilerinde olumsuz etkiler meydana ge-
uygulamalarından hangilerini hayata geçirmiştir? tirdiği söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve II E) II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

8. Osmanlı Devleti XVI. yüzyılın sonlarından itibaren ül­
kede ekonomik ve sosyal sıkıntılar yaşamış, devlet
idaresinde zafiyetler ortaya çıkmıştır. Ancak Avrupa’da
6. Yeniçeri Ocağı’nın bozulmasında en önemli etken, dev­
1618­1648 yılları arasında devam eden Otuz Yıl
şirme sistemi kurallarına aykırı bir şekilde ocağa kayıt
Savaşları nedeniyle Avusturya, Osmanlı Devleti’nin bu
yapılmasıdır. Hristiyan çocuklar muayene edilmeden ya
zafiyetinden yararlanamamıştır. Avrupa’da yaşanan bu
da rüşvetle devşirme olarak alınmış ve tutulması ge­
karışıklıklar, Osmanlı Devleti’nin Batı’da gücünü koru­
reken “Eşkâl Defteri"ne pek önem verilmemiştir. Daha
masını sağlamıştır.
önce ocağa girmesi yasak olan Müslümanlar da dâhil
pek çok kesimden kişi ocağa girebilmiştir. Bu duruma göre;
Bu durumun; I. XVI. yüzyılda Osmanlı ülkesinde bazı alanlarda sı­
kıntılar ortaya çıkmıştır.
I. “Ocak devlet için” anlayışının oluşması,
II. Avrupa’da yaşanan birtakım gelişmeler, Osmanlı
II. Yeniçeri Ocağı'nda disiplinin bozulması, Devleti'nin yararına olmuştur.
III. Merkezî otoritenin bozulması III. Osmanlı Devleti XVI. yüzyılda batıda toprak kayıpla­
rı yaşamaya başlamıştır.
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söylene-
mez? yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III D) I ve II E) II ve III

169
168 169