Page 163 - Dört Dörtlük TYT Tarih

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı TARİH

5. XVI. yüzyılın sonlarından itibaren tımar sisteminin bo­ 6. Osmanlı’da XVI. yüzyıldan itibaren yaşanan;
zulmasıyla Osmanlı Devleti hem asker ihtiyacını kar­
• Klasik medrese eğitiminin bozulması
şılamak hem de ordunun lojistiğini sağlamak için yeni
arayışlar içine girmiştir. • Ulema çocuklarının hak etmeden ayrıcalık kazan­
ması
Osmanlılar ordunun lojistiğini sağlamak ve ulufeli • İlmiyede yükselmenin rüşvet ve iltimasla olması
askerin maaşını ödemek için;
gibi uygulamaların aşağıdaki ayaklanmalardan han-
I. Tımar toprakları mukataa hâline getirilmesi, gisine ortam hazırladığı söylenebilir?
II. İmdad­ı Seferiyye vergisi sürekli hâle getirilmesi,
A) İstanbul
III. Mirî topraklar mülk ve vakıf arazileri hâline getirile­
rek bir anlamda özelleştirilmesi B) Celâli
C) Suhte
değişikliklerinden hangilerini uygulamaya başla-
mıştır? D) Ulema
E) Türkmen
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm:
A seçeneğinde verilen İstanbul Ayaklanmaları daha
Çözüm: çok ekonomik sebepler ile alakalı olup ya yeniçeri is­
yanı ya da esnaf isyanları olarak gerçekleşmiştir. B
Osmanlı Devleti; ordunun lojistiğini sağlamak ve ulufeli
seçeneğinde verilen Celâli Ayaklanmaları ise tımar sis­
askerin maaşını ödemek için, tımar toprakları muka taa
teminin bozulması sebebi ile çıkmıştır. D seçeneğinde
haline dönüştürmüş ve İmdad­ı Seferiyye vergisi sü­
verilen Ulema Ayaklanmaları ile E seçeneğinde verilen
rekli almaya başlamıştır. Ancak mirî toprakların mülk
Türkmen Ayaklanmaları daha çok dinî­mezhepsel se­
ve vakıf arazileri haline getirilerek bir anlamda özelleş­
bepli isyanlardır. Osmanlıda XVI. yüzyıldan itibaren
tirilmesi hazinenin gelir kaybına uğramasına neden ola­
klasik medrese sisteminin bozulması, ulema çocukları­
cağından böyle bir uygulama tercih edilmemiştir.
nın beşik ulemalığı ile ayrıcalık kazanması ve ilmiye sı­
Cevap: C nıfında rüşvet ve iltimasın artması gelişmeleri Osmanlı
eğitim sistemini çökertmiş ve bu durum da C seçene­
ğinde verilen Suhte Ayaklanmalarının artmasına sebep
olmuştur.
Cevap: C

163