Page 178 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

TARİH Devrimler Çağında Değişen Devlet Toplum İlişkileri ÇÖZÜMLÜ SORULAR

9. Sanayi İnkılâbı sonucunda; 10. Osmanlı kurumlarını, Avrupa tarzında ıslah etmeye çalı-
şan III. Selim, Yeniçeri ve ulema işbirliğiyle tahttan indirildi.
Üretim artmış, ham madde sağlamak ve pazar bulmak Daha sonra tahta çıkan II. Mahmut, III. Selim’in çizgisinden
önemli bir sorun haline gelmiştir. Bu yüzden Avrupa gidince özellikle Yeniçeri-Ulema ittifakıyla karşılaştı ve ilk
devletleri arasında ciddi bir rekabet başlamıştır. Bazı anda zorlandı. Sonuçta II. Mahmut; geleneksel Osmanlı
ülkeler kendi üretimlerini diğerlerinin rekabetinden ko- kurumlarının ıslahının çok zor olduğunu görünce Avrupai
ruyabilmek için bir takım tedbirler alırken bazı ülkeler tarzda yeni kurumlar açtı. Bu alandaki ciddi çalışmalar ise
de Osmanlı Devleti gibi sanayileşen ülkelerin pazarı 1826 Vaka-i Hayriye (Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması) son-
haline gelmeye başladılar. Bu süreçte ülkeler, sanayisi rasında yoğunlaşmıştır.
gelişmiş olanlar ve olmayanlar veya tarım toplumu gibi
tasniflere tabi tutuldular. Toprak mülkiyetinden sanayi- II. Mahmut’un karşısındaki muhalif grubun Vaka-i
leşmeye doğru bir yönelme oldu. Buna paralel olarak Hayriye sonrasında etkin bir siyaset izleyememesi-
sanayi toplumunun ihtiyaçlarına yönelik yeni bir devlet nin temel sebebi nedir?
anlayışı ortaya çıktı. Avrupa’da refah düzeyi yükseldi ve
A) Tutucu kesimin askerî gücünü yitirmesi
nüfus arttı. Köyden kente göç başladı.
B) Yenilikçilerin, gelenekçileri ikna etmiş olması
Bu bilgilere göre;
C) Ulemanın, yönetimdeki fonksiyonlarının tamamen
I. Avrupalı devletler rekabette güçlü olabilmek için kırılmış olması
“Millî Ekonomi İlkesi" politikalarına yönelme,
D) Mektepli-medreseli çatışmasının ortaya çıkması
II. Sömürgecilik yarışını hızlandırma,
E) Avrupa kamuoyunun II. Mahmut’un çalışmalarını
III. Ekonomideki rekabet savaşlarına başlama,
desteklemesi
IV. Siparişe dayalı üretimi artırmak için yeni üretim yön-
temlerine başvurma
Çözüm:
gibi yöntemlerden hangilerine yöneldikleri söylene-
bilir? Sorunun yönlendirme bölümünde verilen bilgilerden
hareketle II. Mahmut’un karşısındaki muhalif grubun
A) Yalnız I B) Yalnız III C) III ve V Vaka-i
D) I ve II E) II , III ve IV Hayriye sonrasında etkin bir siyaset

izleyememesinin temel sebebi A,B,C ve E seçeneğinde
verilen ifadeler gösterilemez.
Çözüm:
D seçeneğinde verilen " Mektepli-medreseli çatışma-
Sanayi inkılabı sonunda; sının ortaya çıkması" ise bu siyasetine temel olduğu
I. Avrupalı devletler rekabette güçlü olabilmek için söylenebilir.
“Millî Ekonomi İlkesi" politikalarına yönelme,
Cevap: D
II. Sömürgecilik yarışını hızlandırma,
III. Ekonomideki rekabet savaşlarına başlama,
gibi gelişmeler yaşanırken,
IV. öncülde verilen "Siparişe dayalı üretimi artırmak için
yeni üretim yöntemlerine başvurma" bu süreçte görül-
mez. Aksine seri üretim öne çıkmış, sipariş üretim azal-
mıştır.
Cevap C

177
176 177