Page 46 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

TARİH İslam Medeniyetinin Doğuşu ÇÖZÜMLÜ SORULAR

27. Abbasiler Dönemi’nde devlet yönetiminde birçok yeni Kelam: İslâm dininin akait konularını irdeleyen ve tarihî
kurum oluşturulmuştur. olarak bu çerçevede gelişen dinî­felsefî teorilerle ilgile-
nen ilim dalı. Bu anlamda kelâm, imanla ilgili konu ve
Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir? sorulara izah ve ispat getirme amacıyla geliştirilen teo-
lojik felsefenin adıdır.
A) Divanü’z­zenadıka B) Emirü’l­ümera
C) Kadılkudat D) Hizanetü’l­hikme Tefsir: Kur’an­ı Kerîm ayetlerini açıklamayı ve yorumla-
mayı ifade eden terim; Kur'an ayetlerini yorumlama ilmi
E) Beytül Mal
ve bu alandaki eserlerin ortak adı.

Tasavvuf: Tasavvuf cenab­ı Allah'ı tamamen tanıyabil-
Çözüm: me, kendini Allah'ın yoluna adama sanatıdır. Günlük
hayatta Allah'tan uzaklaştıran tüm meşgalelerden uzak
Sorunun çeldiricilerinde verilen;
durmak ve kendini tamamen Allah'a adama sanatına
A seçeneğinde verilen “Divanü’z­zenadıka: Abbasîler Tasavvuf denilmektedir. Tasavvuf dünyevi meselele-
döneminde isyanları bastırmak için kurulmuş bir mües- rinden ayrılıp uhrevi hayata kendisini adamış kişilerdir.
sesedir.”
Cevap: C
B seçeneğinde verilen “Emirü’l­ümera: Abbasi Devle-
ti'nde eyaletlerin başında bulunan asker ya da sivil yö-
neticilere, valilere denir.”
C seçeneğinde verilen “Kadılkudat: İlk defa Abbâsîler
tarafından Bağdat'ta kurulan kadılkudâtlık müessesesi
ülkenin çeşitli bölgelerinde ve şehirlerinde görev yapan
bütün kadıların amirine denilmektedir.”
D seçeneğinde verilen “Hizanetü’l­hikme: Halife
29. Arap Yarımadası’nda birliğin temin edilmesinden son ra
Mansûr’un dil, edebiyat ve dinî ilimlere dair eserlerin
Dört Halife, Emevi ve Abbasiler Dönemi’ndeki fe tihlerle
yanı sıra aklî ilimlerle ilgili olarak Grekçe, Süryânîce,
Orta Asya’dan İspanya’ya uzanan geniş coğ rafya İslam
Sanskritçe ve Farsça'dan tercüme ettirdiği eserler için
dünyası hâline gelmiştir. Bu genişlemenin bir sonucu
oluşturulan kütüphanedir.”
olarak dili, dini, kültürü ve tarihi birbirinden farklı olan
Bu bilgiler hatırlandığında A,B,C ve d seçeneklerinin insanlar; İslam Devleti’nin çatısı altında bir arada yaşa-
soru kökünde belirtilen kurumlar olduğu görülecektir. maya başlamıştır. En önemli kültür ve mede niyet hav-
zalarından olan İskenderiye, Urfa, Nusaybin, Kurtuba,
E seçeneğinde verilen “Beytü’l­mal: Hz. Ömer döne-
Cundişapur ve Harran İslam Devleti’nin sınır ları içeri-
minde oluşturulan devlet hazinesine verilen isimdir.
sinde kalmıştır. Bu merkezler İslam kültür ve medeni-
Cevap: E yetinin oluşmasında önemli kültür havzaları ol muştur.
Buna göre İslam medeniyetinin geliştiği havzala-
rın yer aldığı coğrafyalar arasında aşağıdakilerden
hangisi gösterilemez?
28. İslam dünyasında felsefe ve bilimde özellikle IX. yüzyılın
ortalarından itibaren büyük gelişmeler yaşanmıştır. Birçok A) Endülüs B) Horasan
farklı görüş ortaya çıkmıştır. Müslümanlar farklı görüşlere
C) Hindistan D) Mısır
karşı kendi dinlerini savunma gereği duymuştur.
E) Mezopotamya
Müslümanların kendi dinlerini savunma isteği han-
Çözüm:
gi ilmin doğmasına neden olmuştur?
Sorunun yönlendirme bölümünde verilen bilgilere daya narak
A) Kıraat B) Fıkıh C) Kelam
Arap Yarımadası'nda geniş bir coğrafyada kültür hafızaların-
D) Tefsir E) Tasavvuf dan bahsedilmekte bu havzalar arasında yer alan Kurtuba
Endülüs’te, Cundişapur Horasan’da, İskenderiye Mısır’da;
Çözüm: Kıraat: Kur'an'da yer alan kelimelerin okunuşu Urfa, Nusaybin ve Harran Mezopotamya coğrafyasında yer
ve telaffuz edilişini konu edinen kıraat tilavetin de sınır- almaktadır. Dolayısıyla A,B,D ve E seçenekleri söylenebilir.
larını belirleyen ilim olarak kabul edilir. Soru köküne göre C seçeneğinde yer alan Hindistan bölge-
sine yönelik bir havza ismi yer almamaktadır.
Fıkıh: İslami kanunların teorik ve pratik uygulama (fet-
va) çalışmalarına verilen ismi ifade etmektedir. Cevap: C

45
44 45