Page 42 - Dört Dörtlük TYT Tarih
P. 42
TARİH İslam Medeniyetinin Doğuşu ÇÖZÜMLÜ SORULAR
20. Emeviler Dönemi'nde halifelik saltanata dönüşmüş, Çözüm:
devlet görevlerine getirilenlerde Arap olma şartına özen
Sorunun yönlendirme bölümünde verilen “İslam me-
gösterilmiş, Müslümanlar arasında mezhep ayrılıkları
deniyetinin birikimlerinin Batı'ya aktarılmasını sağla-
yaşanmış, İspanya'ya kadar geniş bir coğrafya ele ge-
yan tercüme faaliyetlerinin sistemli bir hâle gelmesi"
çirilmiştir.
I. öncülde verilen “İslam medeniyeti Avrupa düşünce
Buna göre Emeviler Dönemi ile ilgili aşağıdakiler- sistemini etkilemiştir." yargısına ve “XII. yüzyılın baş-
den hangisi doğru bir yargı olamaz? larında Tuleytula başpiskoposunun Bağdat'taki Beytü’l
hikme’ye benzer bir müessese kurmasıyla olmuştur. Bu
A) Müslümanlar arasında görüş ayrılıklarının olduğu kurumda çalışan Müslüman, Hristiyan ve Yahudi müter-
B) Devlet yönetim anlayışının değiştiği cimler felsefe, astronomi, matematik, tıp, kimya, tarih,
coğrafya ve edebiyat gibi ilimlerle ilgili pek çok Arapça
C) İspanya'da İslamiyet’in yayıldığı
eseri Latinceye çevirmiştir." ifadesi II. öncülde verilen
D) İslam dünyasında birlik sağlandığı “Din adamları toplumu dönüştürmede rol oynamıştır.”
E) İslam dünyasının kültürel çeşitliliğinin arttığı yargısına ulaşmamızı sağlar.
Çözüm: III. öncülde verilen “Hristiyanlık Doğu’ya doğru yayıl-
maya başlamıştır.” ve V. öncülde verilen “Skolastik dü-
Sorunun yönlendirme bölümünde verilen bilgiye daya- şünce tüm Avrupa’ya hâkim olmuştur." ifadelerine ise
nılarak A, B, C ve E seçeneklerinde verilen ifadelere yönlendirme bölümünde verilen ifadelerden ulaşılamaz.
ulaşılır. D seçeneğinde verilen "İslam dünyasında birlik
sağlandığı" ifadesine yönelik herhangi bir bilgi metinde Cevap: C
yer almamaktadır.
Cevap: D
22. Emeviler Dönemi'nde yönetim anlayışı bakımından bas
kı ve şiddet uygulamaları ile tanınan halifeler yanında
mevalilerden alınan cizye vergisi kaldırılarak ayrımcılı
ğa son verip, toplumun her kesimini kucaklayan bir yö
netim dönemi de bulunmaktadır. Halife Dönemi'nde
ilk dört halifenin yönetim anlayışına benzer bir yönetim
sergilediği için beşinci halife olarak isimlendirilmiştir.
21. İslam medeniyetinin birikimlerinin Batı'ya aktarılmasını
Aşağıdakilerden hangisi metinde boş bırakılan yere
sağlayan tercüme faaliyetlerinin sistemli bir hâle gel-
getirilmesi gereken Emevi halifesidir?
mesi; XII. yüzyılın başlarında Tuleytula başpiskoposu-
nun Bağdat'taki Beytü’lhikme’ye benzer bir müessese A) Ömer bin Abdülaziz B) Muaviye
kurmasıyla olmuştur. Bu kurumda çalışan Müslüman,
C) Abdülmelik D) I. Velid
Hristiyan ve Yahudi mütercimler felsefe, astronomi,
matematik, tıp, kimya, tarih, coğrafya ve edebiyat gibi
E) Yezid
ilimlerle ilgili pek çok Arapça eseri Latinceye çevirmiştir.
Çözüm:
Bu gelişmelere bakılarak;
Beşinci Halife yada Hz. Ömer’e istinaden II. Ömer diye
I. İslam medeniyeti Avrupa düşünce sistemini etkile-
miştir. anılan halife Ömer bin Abdülaziz’dir.
II. Din adamları toplumu dönüştürmede rol oynamıştır. Emeviler Dönemi’nde siyasi çekişmeler neredeyse hiç
bitmemiştir.
III. Hristiyanlık Doğu’ya doğru yayılmaya başlamıştır.
IV. Skolastik düşünce tüm Avrupa’ya hâkim olmuştur. Ancak sekizinci Emevi halifesi olan Ömer bin Abdülaziz
Dönemi farklıdır. Bu dönemde mevalilerden alınan ciz-
yargılarından hangilerine ulaşılamaz? ye vergisi kaldırılarak ayrımcılığa son verilmiş ve toplu-
mun her kesimini kucaklayan bir yönetim sergilenmiştir.
A) I ve II B) II ve III Bu yüzden Ömer bin Abdülaziz’e ilk dört halifenin yöne-
tim anlayışına benzer bir yönetim sergilediği için beşinci
C) III ve IV D) I, III ve IV halife denmiştir.
E) II, III ve IV Cevap: A
42 43

