Page 42 - Dört Dörtlük TYT Tarih
P. 42

TARİH                                İslam Medeniyetinin Doğuşu               ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        20.  Emeviler  Dönemi'nde  halifelik  saltanata  dönüşmüş,   Çözüm:
            devlet görevlerine getirilenlerde Arap olma şartına özen
                                                               Sorunun  yönlendirme  bölümünde  verilen  “İslam  me-
            gösterilmiş,  Müslümanlar  arasında  mezhep  ayrılıkları
                                                               deniyetinin  birikimlerinin  Batı'ya  aktarılmasını  sağla-
            yaşanmış, İspanya'ya kadar geniş bir coğrafya ele ge-
                                                               yan  tercüme  faaliyetlerinin  sistemli  bir  hâle  gelmesi"
            çirilmiştir.
                                                               I. öncülde verilen  “İslam medeniyeti Avrupa düşünce
            Buna göre Emeviler Dönemi ile ilgili aşağıdakiler-  sistemini  etkilemiştir."  yargısına  ve  “XII.  yüzyılın  baş-
            den hangisi doğru bir yargı olamaz?                larında Tuleytula başpiskoposunun Bağdat'taki Beytü’l­
                                                               hikme’ye benzer bir müessese kurmasıyla olmuştur. Bu
            A)  Müslümanlar arasında görüş ayrılıklarının olduğu   kurumda çalışan Müslüman, Hristiyan ve Yahudi müter-
            B)  Devlet yönetim anlayışının değiştiği           cimler felsefe, astronomi, matematik, tıp, kimya, tarih,
                                                               coğrafya ve edebiyat gibi ilimlerle ilgili pek çok Arapça
            C)  İspanya'da İslamiyet’in yayıldığı
                                                               eseri Latinceye çevirmiştir." ifadesi  II. öncülde verilen
            D)  İslam dünyasında birlik sağlandığı             “Din  adamları  toplumu  dönüştürmede  rol  oynamıştır.”
            E)  İslam dünyasının kültürel çeşitliliğinin arttığı  yargısına ulaşmamızı sağlar.

            Çözüm:                                             III.  öncülde  verilen  “Hristiyanlık  Doğu’ya  doğru  yayıl-
                                                               maya başlamıştır.” ve V. öncülde verilen “Skolastik dü-
            Sorunun yönlendirme bölümünde verilen bilgiye daya-  şünce tüm Avrupa’ya hâkim olmuştur." ifadelerine  ise
            nılarak A, B, C ve E seçeneklerinde verilen ifadelere   yönlendirme bölümünde verilen ifadelerden ulaşılamaz.
            ulaşılır. D seçeneğinde verilen "İslam dünyasında birlik
            sağlandığı" ifadesine yönelik herhangi bir bilgi metinde                             Cevap: C
            yer almamaktadır.
                                              Cevap: D


                                                           22.  Emeviler Dönemi'nde yönetim anlayışı bakımından bas­
                                                               kı ve şiddet uygulamaları ile tanınan halifeler yanında
                                                               mevalilerden alınan cizye vergisi kaldırılarak ayrımcılı­
                                                               ğa son verip, toplumun her kesimini kucaklayan bir yö­
                                                               netim dönemi de bulunmaktadır. Halife ­­­­ Dönemi'nde
                                                               ilk dört halifenin yönetim anlayışına benzer bir yönetim
                                                               sergilediği için beşinci halife olarak isimlendirilmiştir.


        21.  İslam medeniyetinin birikimlerinin Batı'ya aktarılmasını
                                                               Aşağıdakilerden hangisi metinde boş bırakılan yere
            sağlayan  tercüme  faaliyetlerinin  sistemli  bir  hâle  gel-
                                                               getirilmesi gereken Emevi halifesidir?
            mesi; XII. yüzyılın başlarında Tuleytula başpiskoposu-
            nun Bağdat'taki Beytü’l­hikme’ye benzer bir müessese   A) Ömer bin Abdülaziz                         B) Muaviye
            kurmasıyla olmuştur. Bu kurumda çalışan Müslüman,
                                                               C) Abdülmelik                                      D) I. Velid
            Hristiyan  ve  Yahudi  mütercimler  felsefe,  astronomi,
            matematik, tıp, kimya, tarih, coğrafya ve edebiyat gibi
                                                                                                 E) Yezid
            ilimlerle ilgili pek çok Arapça eseri Latinceye çevirmiştir.
                                                               Çözüm:
            Bu gelişmelere bakılarak;
                                                               Beşinci Halife yada Hz. Ömer’e istinaden II. Ömer diye
              I. İslam medeniyeti Avrupa düşünce sistemini etkile-
               miştir.                                         anılan halife Ömer bin Abdülaziz’dir.
             II. Din adamları toplumu dönüştürmede rol oynamıştır.  Emeviler Dönemi’nde siyasi çekişmeler neredeyse hiç
                                                               bitmemiştir.
            III. Hristiyanlık Doğu’ya doğru yayılmaya başlamıştır.
            IV. Skolastik düşünce tüm Avrupa’ya hâkim olmuştur.   Ancak sekizinci Emevi halifesi olan Ömer bin Abdülaziz
                                                               Dönemi farklıdır. Bu dönemde mevalilerden alınan ciz-
             yargılarından hangilerine ulaşılamaz?             ye vergisi kaldırılarak ayrımcılığa son verilmiş ve toplu-
                                                               mun her kesimini kucaklayan bir yönetim sergilenmiştir.
            A) I ve II                          B) II ve III                Bu yüzden Ömer bin Abdülaziz’e ilk dört halifenin yöne-
                                                               tim anlayışına benzer bir yönetim sergilediği için beşinci
            C) III ve IV                                 D) I, III ve IV   halife denmiştir.
                                         E) II, III ve IV                                        Cevap: A


                                                       42                                                                                                             43
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47