Page 40 - Dört Dörtlük TYT Tarih

TARİH İslam Medeniyetinin Doğuşu ÇÖZÜMLÜ SORULAR

13. Emevi Devleti kısa sürede çok geniş sınırlara sahip ol­ Çözüm:
masına rağmen uzun ömürlü bir devlet olmamıştır.
Türkler İslam dinine girmeden önce de farklı dinleri
Bu durumla ilgili olarak; kolaylıkla kabul etmişlerdir. Bu bize gösteriyor ki Kök
Tengri dinine bağlılıkları yüksek değildir.
I. Mevali politikası,
Emevilerin mevali politikası Arap olmayan müslümanla-
II. Hanedan üyeleri arasında iktidar mücadelesi,
rı ikinci sınıf olarak görmeleri gayrimüslimlerden alınan
III. Tavaif­i Mülûk şeklinde yarı bağımsız devletlerin ku- vergileri almaya devam etmeleri gibi uygulamaları bu
rulması dönemde Türklerin İslam dinine girmesini engellemiş-

gelişmelerden hangileri söylenebilir? tir. Zaten Abbasiler Dönemi'nde bu politikadan vazge-
çilmesiyle birlikte Türkler kitleler hâlinde İslam dinine
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III girmiştir.

D) I ve II E) I ve III Bu dönemde Sasani Devleti çoktan yıkıldığı için Türkleri
herhangi bir konuda desteklemeleri mümkün değildir.
Çözüm:
Kut anlayışı İslamiyet sonrasında da devam etmiştir.
I. öncül bu durum ile ilgili söylenebilir. Çünkü bu politi-
kayla Emeviler Arap olmayan Müslümanları ayırt ederek
toplumda eşitsizliğe neden olmuştur. Bu yönüyle Emevi Cevap: B
Devleti'nin yıkılma se bepleri arasındadır. II. öncül de
Emevilerin halifeliği saltanata dönüştürmesinden sonra
hanedan üyeleri arasında yaşanan iktidar mücadelesi
yıkılma sebepleri arasındadır. III. öncül ise Abbasiler
Devleti’nin siyasi otoritesini kaybetmesi üzerine yaşanan
gelişmedir. Emevilerle ilgisi yoktur.

Cevap: D
15. Emeviler Dönemi'nde uygulanan Mevali politikasından
Abbasiler vazgeçmiş ve ümmetçi bir politika takip et-
miştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu politika değişiminin bir
sonucudur?
A) İslam dinine girenlerin sayısı arttı.
B) Abbasi Devleti’nin sınırları genişledi.
C) Halifelik saltanat hâline dönüştürüldü.
D) Bilim ve sanatta büyük ilerleme kaydedildi.

14. Emeviler, Maveraünnehir Bölgesi’nde pek çok şeh- E) Arapça resmî dil ilan edildi.
ri fethetmiştir. Buhara, Semerkant ve Harezm gibi
Çözüm:
önemli Türk şehirleri Emevi hâkimiyetine girmiştir.
Ancak Türkler bu dönemde İslam dinine girmemek için Ümmetçi bir politikanın sonucu olarak başta Türkler ol-
direnmiştir. mak üzere farklı milletler İslam dinine girmiş ve böylece
Müslümanların sayısı artmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Türklerin İslam dinine gir- Emeviler Dönemi'nde devletin elinde olan bazı toprak-
memek için direnmesinin sebebidir?
ları Abbasiler kaybetmiştir. Dolayısıyla sınırlar genişle-
A) Kök Tengri dinine bağlılıklarının yüksek olması memiş aksine daralmıştır.
B) Emevilerin mevali politikası Halifeliğin saltanat hâline dönüştürülmesi Emeviler
C) Sasanilerin, Türkleri eski dinlerine bağlılıkları konu- Dönemi'ndedir. Abbasiler bu geleneği devam ettirmiştir.
sunda desteklemeleri Bilim ve sanatta ilerlemenin ümmetçilik politikasıyla
D) İslam dinine girince millî benliklerini kaybedecekleri ilgisi yoktur. Arapçanın resmî dil ilan edilmesi yine
korkusu Emeviler Dönemi'nde gerçekleşmiştir.
E) Kut anlayışını uygulayamayacaklarını düşünmeleri Cevap: A

40 41