Page 60 - Dört Dörtlük TYT Tarih

TARİH Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri 2. TEST

7. Kutadgu Bilig’de devlet teşkilatının özellikleri şu şekil­ 10. Atabetü’l­Hakayık dinî ve içtimaî ahlâk esaslarını ce­
de dile getirilmiştir: “Memleket tutmak için çok asker miyette yerleştirmek için çok defa âyet ve hadislerle
ve ordu lazımdır, askeri beslemek için de çok mal ve desteklenen fikirler, kolaylıkla anlaşılabilecek tarzda
servete ihtiyaç vardır. Bu malı elde etmek için halkın oldukça sade bir dil ile ifade edilmiştir. Bu özellikleriy­
zengin olması gerekir, halkın zengin olması için de doğ­ le esere bir nasihat kitabı olarak da bakmak mümkün­
ru kanunlar konulmalıdır. Bunlardan biri ihmal edilirse dür. Kitapta yer alan âyet ve hadislerle, bu iki ana dinî
dördü de kalır, dördü birden ihmal edilirse beylik çözül­ kaynak İslâmî Türk edebiyatı sahasında bu ölçüde ilk
meye yüz tutar." defa kullanılmış ve bunlardan faydalanılmıştır. Bu ter­
cümeler aynı zamanda Kur’ân­ı Kerîm ve hadislerin
Bu bilgilere göre; Türkçe’ye çevrilmesi yolunda atılmış ilk önemli adım­
I. Adalet mülkün temelidir. lardır. Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararı, dilin kötü
sözlerden korunması, dünyanın dönekliği, cömertliğin
II. Devlet teşkilatı birbirine muhtaç unsurlardan oluş­
muştur. methi ve hasisliğin yerilmesi, alçak gönüllülük ve kibir,
dünya malına düşkünlük, iyi huylar, devrin bozukluğu
III. Halktan fazla vergi alarak ordu gücü korunmalıdır.
ve kitap sahibinin özür beyan etmesi hakkında olmak
IV. Devlet teşkilatının temeli ordudur. üzere toplam dokuz bölüm bulunmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Bu bilgiler ışığında Atabetü’l-Hakayık hakkında aşa-
ğıdaki yargılardan hangisine ulaşamayız?
A) I ve II B) II ve IV
A) Meal çalışmalarının önünü açan ilk eserdir.
C) III ve IV D) I, II ve III
B) Halkı güzel ahlaka yöneltmek için yazılmıştır.
E) II, III ve IV
C) Konular anlatılırken İslam’ın ana kaynakları kullanılmıştır.
D) Konular anlatılırken tasnif edilmiştir.
E) Yazar kendi hayatında yaptığı hatalardan dolayı
pişmanlığını belirtmiştir.
8. Türk İslam tarihindeki;
• 1035 Nesa
• 1038 Serahs
• 1040 Dandanakan
savaşlarının ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Büyük Selçuklu Devleti’nin kurulmasına zemin ha­
zırlamıştır.
B) Sultan Alparslan ile Sultan Mesut arasında yapılmıştır. 11. Büyük Selçuklularda bütün devlet işleri “Büyük Divan” tarafın­
C) İslamiyet’in daha geniş alanlara yayılmasını sağlamıştır. dan yürütülürdü. “Divan­ı Saltanat” da denilen Büyük Divan’ın
başında vezir bulunurdu. Selçuklularda, Büyük Divan’a bağlı
D) Gazneli Devleti’nin galibiyeti ile sonuçlanmıştır. dört divan daha vardı.
E) Mezhep kavgaları nedeniyle yapılmıştır.
Aşağıdakilerden hangisinde bu dört divan ve
görevleri doğru olarak verilmiştir?

Divan­ı Divan­ı Divan­ı Divan­ı
İnşa İstifa İşraf Arz
A) Askerî İdari işleri Mali işler İç ve dış
işler teftiş eden yazışmalar
9. Aşağıdakilerden hangisi Büyük Selçuklu Devleti’ni,
B) İdari işleri İç ve dış Askerî Mali işler
Anadolu’nun fethine yönelten temel sebeptir?
teftiş eden yazışmalar işler
A) Gaza ve cihat anlayışı C) Askerî Mali işler İdari işleri İç ve dış
işler teftiş eden yazışmalar
B) Türkmen nüfusa yurt bulma arzusu
D) İç ve dış Mali işler İdari işleri Askerî işler
C) Türk cihan hâkimiyeti mefkuresi yazışmalar teftiş eden
D) İpek yoluna hâkim olma isteği E) Mali işler İç ve dış Askerî İdari işleri
yazışmalar işler teftiş eden
E) Moğol baskısından kurtulma çabası

61
60 61