Page 137 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TDE
P. 137
TÜRKÇE ÇÖZÜMLÜ
Tamlamalar SORULAR
1. "Bu hikâye kitabını eski bir dosttan aldım." cümlesinde 3. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözlerden hangisi
altı çizili tamlamaların türü nedir? bir ad tamlamasının sıfatı olarak kullanılmıştır?
A) Belirtili isim tamlaması - sıfat tamlaması A) Çocuğun acı görmüş yüzüne tebessümle baktı.
B) Sıfat tamlaması - sıfat tamlaması B) Her gün bütün ülke aynı sıkıntıları yaşıyoruz.
C) Belirtisiz isim tamlaması - sıfat tamlaması C) Sıcak suyun buharı hepimizi bunaltmıştı.
D) Belirtisiz isim tamlaması - belirtili isim tamlaması D) Onu daha soğuk kış günleri için saklıyorum.
E) Sıfat tamlaması - belirtili isim tamlaması E) Yağmurun hüzün veren damlalarına karıştık.
Çözüm: Çözüm:
Tamlayanı ek almayıp tamlananı ek almış ad tamlama- A seçeneği: Çocuğun (acı görmüş) yüzüne örneğinde
larına belirtisiz ad tamlaması denir. Buna göre "hikâye sıfat, ad tamlamasının tamlananını nitelemiştir. B se-
kitabı" tamlaması belirtisiz isim tamlamasıdır. İsimlerin çeneği: "her" sözcüğü sıfat görevindedir ancak sadece
önünde yer alarak isimleri renk, durum, biçim bakımın- kendinden sonraki ismi belirtmiştir. C seçeneği: "sıcak"
dan niteleyen veya sayı, belgisizlik, işaret yoluyla be- sözcüğü isim tamlamasının tamlayanını nitelemiştir. E
lirten sözcüklere sıfat denir. Buna göre "eski bir dost" seçeneği: Sıfat fiil ekiyle eylemden türemiş olan sıfat,
ifadesinde hem niteleme hem belirtme sıfatı almış isim "damlalar" ismini nitelemiştir. D seçeneği: "soğuk" söz-
vardır, sıfat tamlamasıdır. cüğü "kış günleri" şeklinde ad tamlamasının hem tamla-
Cevap: C yanı hem de tamlananını anlam bakımından etkileyerek
isim tamlamasını nitelemiştir.
Cevap: D
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme ad
tamlaması kullanılmıştır?
A) Annesi, okul saatine kadar saçlarını taradı durdu.
B) Yılanın deliğine girse de sonunda yakayı ele vere-
cekti.
C) Ayak seslerini işitince içine bir korku düşmüştü.
D) Odanın köşesine sinmiş, öylece kalakalmıştı.
E) Kuşun kanadının altına saklansa da onu bulacaklar.
Çözüm:
En az üç adın birbirini anlamca tamamlayacak şekilde
kullanılmasıyla oluşan tamlamalara zincirleme ad tam-
laması denir. Buna göre E seçeneğinde "kuş-un ka-
nad-ı-nın alt-ı" ifadesinde üç isim birbirine ilgi ve iyelik
ekleriyle bağlanarak anlam ilgisi kurulmuştur. Bu tür ad
tamlamaları zincirleme ad tamlaması örneğidir.
Cevap: E
135