Page 138 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TDE

TÜRKÇE Tamlamalar ÇÖZÜMLÜ SORULAR

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı ile tamla- 6. (I) Sakız ağacı; çalı formunda gelişen, 2-3 m’ye ka-
nanı yer değiştirmiş ad tamlaması yoktur? dar boylanabilen sık dallı, yeşil bir bitkidir. (II) Sakız
Adası'nda sakız reçinesi, ticari olarak üretilir ve bu ada
A) Oynar gördükçe dalgalarda beşer hayalimi,
ile özdeşleşmiştir. (III) Bugün adada yapılan arkeolojik
Bakar bakar imrenirim sükûtuna eşyanın. çalışmalarda 6 bin yıllık yaprak fosilleri tespit edilmiştir.
(IV) Geleneksel Yunan tıbbında sakız reçinesi, karın
B) Ne başka bir sonbahara verdin bahçemizi
ağrısının tedavisinde kullanılmaktadır. (V) Sakız ağacı
Daha doymamıştık son yemişlerine yazın
yetiştiriciliği, oldukça zahmetli bir uğraştır çünkü tohum-
C) Sırları dökülüyor baktığı aynaların
dan yetiştirilince özelliği kaybolmaktadır.
Söndürüp yürüyor bir bir aynaları kadın
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde
D) Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder
zincirleme ad tamlaması vardır?
Dante gibi ortasındayız ömrün.
A) I ve II B) II ve III C) II ve IV
E) Gökyüzünün başka rengi de varmış
D) III ve V E) IV ve V
Geç fark ettim taşın sert olduğunu.

Çözüm: Çözüm:
Ad tamlamalarında tamlayan ve tamlanan yer değiş- Zincirleme isim tamlamalarında en az üç isim, anlamca
tirebilir. Buna göre bu durumu A seçeneği, "sükûtuna birbirini tamamlayacak şekilde kullanılarak zincirleme
eşyanın" / B seçeneği, "yemişlerine yazın" / C seçene- isim tamlamaları oluşturulur. Buna göre IV. cümledeki
ği, "sırları aynaların" / D seçeneği, "ortasındayız öm- "karın ağrısının tedavisi" ve V. cümledeki "sakız ağacı
rün" şeklinde örneklemiştir. Bu örneklerde tamlayan ile yetiştiriciliği" ifadeleri zincirleme isim tamlamasıdır.
tamlanan yer değiştirmiştir. E seçeneğinde ise "gökyü-
zünün başka rengi" örneğinde tamlayan ile tamlanan Cevap: E
arasına sıfat girmiş ve tamlayanla tamlanan yer değiş-
tirmemiştir.
Cevap: E

5. (I) Ses öyküsünde, yol işlerinde çalışan bir gencin gele-
ceği için verilen uğraşı anlatılır. (II) Yazar ve arkadaşı, 7. (I) Baykuşlar, oldukça sessiz uçan hayvanlardır. (II) Geceleri
Beyşehir’den Konya’ya gelen bir otobüse binmişlerdir. sessiz bir ortamda avlanırken bu özellikleri onların çok işine
(III) Barsak Deresi yakınlarında kamyon arızalanır ve yarar. (III) Uçarken benzer uçuş hızına sahip diğer kuşlardan
bir süre orada kalırlar. (IV) Şoför ve muavin kamyonun yaklaşık 18 desibel daha az ses çıkarırlar. (IV) Bu sessizliğiy-
tamiri ile uğraşırlarken yazar ve arkadaşı etrafı dolaşır. se kanatlarının ucundaki tüylerin yapısına borçlular. (V) İHA
(V) Hava kararmasına rağmen kamyon tamir edilemez, tasarımlarında mühendisler, baykuşların kanatlarının yapı-
az ilerideki çadırdan efkârlı bir müzik sesi duyulur. sından esinlenerek ses desibeli düşük hava araçları üretiyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde Bu cümlelerden hangisinde zincirleme ad tamlama-
ad tamlaması yoktur? sı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V

Çözüm: Çözüm:
Numaralanmış cümleleri sırasıyla incelediğimizde I. En az üç adın birbirini anlamca tamamlayacak şekilde
cümlede "Ses öyküsü", "yol işlerinde çalışan bir gencin kullanılmasıyla oluşan tamlamalara zincirleme ad tam-
geleceği" ve "yol işleri" III. cümlede "Barsak Deresi ya- laması denir. Bu tanıma göre V. cümlede "baykuşlar-ın
kınları", IV. cümlede "kamyonun tamiri" ve V. cümlede kanatlar-ı-nın yapı-s-ı" ifadesi zincirleme isim tamlama-
"müzik sesi" ad tamlaması örnekleridir. II. cümlede sıfat sı örneğidir.
tamlamaları vardır ama ad tamlamasına yer verilme- Cevap: E
miştir.
Cevap: B

137
136 137