Page 108 - Proje Hazırlama (Tüm Kitap)

Okuma Köşesi

BULUŞ VE PATENT HAKKINDA
Buluş, "tarım dahil, sanayideki herhangi bir özellik- fından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış
li sorunun çözümü" olarak tanımlanır. olmak anlamında mutlak yeniliktir. Tekniğin bilinen du-
Patent, buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli rumunun aşılması ölçütü ise "konuda uzman bir kişi-
bir süre üretme, kullanma, satma veya ithal etme hak- nin kolayca düşünüp uygulamaya koyamayacağı" ni-
kıdır. Bu hakkı gösteren belgeye de patent denir. Ge- telik anlamındadır. Sanayiye uygulanabilirlik, buluşun
leneksel terminoloji ile sınai mülkiyet haklarının içinde tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir
önemli bir yer tutan "patent hakkı", özellikle teknoloji özellik taşıması demektir. Bu üç ölçütü taşıyan buluş-
transferinin aracı olması bakımından, gelişmekte olan lar patent ile korunur.
ülkeleri daha çok ilgilendiren ve maddi olmayan mal- Aşağıda sayılanlar buluş niteliğinde olmadıkları
lara ilişkin haktır. için patent kapsamı dışında kalır ve bunlar için koru-
Patent hakkının korunması; zihinsel yaratıcılığın ma talep edilmesi halinde patent verilmez.
tanınması, buluş faaliyetinin özendirilmesi, buluş sa- • Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları,
hibinin ödüllendirilmesi gibi amaçlara yöneliktir. Bu • Zihni ve ticari faaliyetler ile oyun faaliyetlerine iliş-
sayede araştırma geliştirme sonuçları açıklanarak kin plan, usul ve kurallar,
teknik bilginin yaygınlaştırılması sağlanmış olur. Bu • Sanat ve bilim eserleri, estetik niteliği olan yarat-
bilgiler ışığında yeni kişiler yeni buluşlar yapabilmek- malar, bilgisayar yazılımları,
te ve bu buluşlar sanayiye uygulanmakta, böylelikle • Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve
ülkedeki ekonomik gelişmeye ivme kazandırılmış ol- iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller,
maktadır. • İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak teş-
Bu amaçlara ulaşmak üzere geliştirilen patent sis- his, tedavi ve cerrahi usulleri.
temi; buluş sahiplerinin buluşlarını, başkalarının ko- • (d) bendindeki hüküm, bu usullerin herhangi bi-
layca anlayabileceği ve bundan yararlanarak daha iyi rinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim
çalışmalar yapabileceği biçimde ayrıntılı olarak açık- usullerine uygulanmaz.
lamaları karşılığında, kendilerine, buluş konusu ürünü Aşağıda belirtilen buluşlar patent verilerek korun-
üretme, kullanma ve satma konusunda belirli bir süre maz
ayrıcalık veren bir sistemdir. • Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı
Yeni bir ürüne patent vermek, genellikle ülkeler olan buluşlar,
arası kimi uzlaşmaları da gözeten hükümet kuruluş- • Önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki
larının ya da özerk düzenleyicilerin görevidir. Koşullar veya hayvan yetiştirilmesi usulleri.
pazardan pazara değişmekle birlikte, bir ürün adına Patent başvurusu yapılmadan önce başvuru sahi-
patent alınabilmesi için; bir yenilik, eski olandan bariz binin buluş konusu teknik ile ilgili Türk Patent ve Mar-
bir farklılık barındırmalı ve patenti ilgilendiren konuda ka Kurumuna başvurarak patent araştırması yapması
uzman birinin gözünde sıradan bir yeniden düzenle- önerilir. Tekniğin bilinen durumunun araştırılması, bu-
meden daha fazla olmalıdır. Türkiye'de patent verme luş sahibine kendi buluşunu mevcut patentlerle kar-
yetkisi, şılaştırma, benzerlikleri ve farklılıkları görme olanağı
Türk Patent ve Marka Kurumuna aittir. sağlar. Başvuru sahibi, buluşunun yeni olup olmadığı
Patentle korunacak buluşlarda aranan ölçütler konusunda genel bir fikre sahip olur. Böylece, mevcut
şunlardır: teknoloji bilinerek yapılan bir patent başvurusunun
• Yenilik reddedilme olasılığı azaltılmış olur.
• Tekniğin bilinen durumunun aşılması http://ttm.istanbul.edu.tr/wp-content/uploa-
• Sanayiye uygulanabilirlik ds/2013/09/TPE-Patent-Faydal%C4%B1-Model-K%-
Yenilik, başvuru yapılmadan önce başkaları tara- C4%B1lavuzu.pdf,Erişim Tarihi: 17.07.2018

106 107