Page 35 - Sanat Tarihi -12
P. 35

TARİH ÖNCESİNDE ANADOLU’DA YAŞAM           2.
                                                                                                     ÜNİTE




                 Paleolitik Çağ’a ait mağaralarda idol adı verilen çok sayıda heykelcik
             bulunmuştur.  Bu  idollerin  bazıları Avusturya’da  bulunan  “Willendorf”,
             Çek  Cumhuriyeti’nde  bulunan  “Dolni Vestonice”  ve  Fransa’da  bulunan
             “Brassempouy” venüsleridir (Görsel 2.6).

                Mezolitik Çağ yerleşmelerinde yapılan kazılarda, yabani tahıl toplayı-
             cılığını gösteren çok sayıda orak benzeri kesici aletler, havan elleri ve havan
             taşları yanında avcılığın da devam ettiğini gösteren çok sayıda ok ve mızrak
             ucu bulunmuştur.


                 Neolitik Çağ insanlarının mağaraları bırakarak kendilerine taş, saz ve
             kamıştan kulübeler yapmaları ve köyler meydana getirmesiyle yapı sana-
             tının bu çağda doğduğu söylenebilir. Özellikle mezar ve  anıt oluşturmak
             amacıyla  kullanılan  büyük  taşlardan  oluşan  megalitik  yapılar,  Neolitik
             Çağ’ın  önemli  eserlerindendir.  Megalitik  yapıların Akdeniz  Havzası’nda
             doğup daha sonra Fransa ve İspanya üzerinden İngiltere’ye ve bütün Avru-
             pa’ya yayıldığı kabul edilmekle birlikte, dünyanın birçok yerinde de mega-
             litlerin  bulunduğu  bir  gerçektir.  Günümüzde  Kuzey Afrika,  Habeşistan,
             Filistin, Kafkasya, Hindistan ve Endonezya başta olmak üzere birçok yerde
             megalitik yapılar ortaya çıkarılmıştır. Bu yapıların atası sayılan ve en sade
             biçimde dayanak gerektirmeden  ayakta duran taşlara “dikilitaş” ya da
             “Menhir” denmektedir. Üç veya  daha fazla dikilitaşın bir sunak çevresinde
             dairesel bir düzen ile bazen de iç içe sıralar halinde yer almasına “kromlek”
             denir.  İki  veya  daha  fazla  dikilitaş  üzerinde  yatay  taşların  dizilmesine
             “dolmen”  denir.  Tümülüs  ise;  bir  yeraltı  mezar  odasıyla  onun  üzerine
             yığılmış  toprak  yığınından  oluşan  yapay    tepedir.  Tümülüslere  en  çok                  Görsel 2.6
             Anadolu, Orta Asya, Rusya ve Meksika’da rastlanır. Megalitik yapıların                       Brassempouy
                                                                                                              Venüsü
             önemli örneklerinden birisi de Neolitik Çağ’dan  kalma ve İngiltere’deki
             Stone Henge’dir (Görsel 2.7). Yine İngiltere’deki Rudston ve Fransa’daki
             Le Grand Menhir Brise önemli menhir örneklerindendir.




























                                           Görsel 2.7
                                  Güneş Tapınağı; Stonehenge, İngiltere


                                                                                                           35
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40