Page 36 - Sanat Tarihi -12
P. 36
2. TARİH ÖNCESİNDE ANADOLU’DA YAŞAM
ÜNİTE
Bunu biliyor musunuz ?
Obsidiyen; volkan camı da denilen obsidiyen, volkanik
patlamalarla yeryüzüne çıkan lavın kristalleşmeye yetecek
kadar zaman geçmeden hızlıca soğuması ve donmasıyla
oluşan volkanik kökenli bir cam türüdür. Çoğunlukla
siyah olan bu taşın yeşil ve kırmızı renkte olanları da
vardır.
Çakmak taşı; silisyum dioksitin çökelmesi ile oluşan, çok
sert olması ve düzgün yüzeyler hâlinde kırılması nede-
niyle ilkel insanlar tarafından alet yapımında kullanılan
bir taştır. Demir veya çeliğe sürtüldüğünde kıvılcım
çıkarttığı için bu taşa “çakmak taşı” denmiştir.
İnsanlık tarihinin en uzun dönemini oluşturan Paleollitik Çağ'a Yontma
Taş devri de denmektedir. Bu çağda insanlar avcılık yaparak ve yaşadıkları
ortamdaki yabani sebze ve meyveleri toplayarak hayatlarını devam
ettirmişlerdir. İklim koşullarının zorlayıcı etkisiyle sığındıkları mağaralara
avladıkları hayvanların resim ve figürlerini çizen insanlar, ilk sanatsal
eserlerini ortaya koymuştur. Yine bu dönemde gelişen totemizm inancına
bağlı olarak idol denilen heykelcikler bu dönemin önemli sanat eserleri
arasındadır (Görsel 2.8). Dönemin sonuna doğru ateşin bulunması tarih
Görsel 2.8
Almanya’da öncesi devirlerin en önemli gelişmesi olmuştur. Çünkü ateş; ısınma, aydın-
Ulmer lanma, yiyecekleri pişirme, çanak çömlek yapma, madenleri işleme, haber-
Müzesinde
sergilenen leşme ve yırtıcı hayvanlardan korunma aracı olarak kullanılmıştır.
yaklaşık
MÖ 30.000’li
yıllara ait Orta Taş Devri de denilen Mezolitik ise Paleolitik ile Neolitik Devirleri
l dişinden arasında geçiş dönemi olarak kabul edilir. Dönemin başlarında avcılık ve
yapılmış besin toplama evresi devam ederken dönemin sonlarına doğru buğday
Aslan Adam
heykelciği üretiminden başlayarak ilkel tarıma geçilmiştir.
Görsel 2.9
Neolitik Çag'a ait orak örneği, Quintana Müzesi
Mezolitik Dönem’in en önemli özelliği, mikrolit denilen geometrik
şekilli küçük aletlerin ortaya çıkmasıdır. Olgunlaşan buğdayları biçmek
için, çakmak taşı ve obsidiyenden yapılan mikrolitlerin ahşap veya kemik
bir sapa sıra ile çakılmasıyla oluşturulan orak bu dönemde ortaya çıkmış
ve Neolitik Çağ’da geliştirilmiştir (Görsel 2.9). Mezolitik Dönem’de alet ve
silahların ham maddesini oluşturan çakmak taşı ve obsidiyen önemli bir
ticaret aracı hâline gelmiştir.
36
