Page 38 - Sanat Tarihi -12
P. 38
2. TARİH ÖNCESİNDE ANADOLU’DA YAŞAM
ÜNİTE
Gelişen tarım, hayvancılık ve ticaret sayesinde büyüyen yerleşim
alanlarında yöneticiler, din adamları ve zanaatkârlar gibi farklı toplumsal
Bunu biliyor musunuz ?
meslek grupları oluşmaya başlamıştır. Bunun yanında anıtsal mimari,
savunma ve sulama sistemleri oldukça gelişmiştir. Uzak mesafeli ticaret
Çömlekçi çarkı; yatay olarak bu dönemde gelişmiş ve ticarette madenlerin payı artmaya başlamıştır.
dönen daire biçimli iki tab-
ladan oluşan ve kil toprak-
larının işlenmesinde kullanı- Kalkolitik Çağ çanak çömlek yapımı
lan bir araçtır. Altta olan tabla yanında onları renkli bir biçimde süsleme sana-
dönmeyi sağlamak için ayakla tında da doruk noktası sayılır (Görsel 2.12). Bu
çevrilirken üstteki tablaya işle- dönemde icat edilen tekerleğin çömlekçi çarkına
necek kil konur. uyarlanmasıyla çanak çömlek yapımında büyük
bir gelişme görülmüştür (Görsel 2.13). Çömlekçi
çarkı günümüzde de kullanılmaktadır. Kalkolitik
Dönem’de kullanılan maden çoğunlukla bakır
madenidir. Bu nedenle bakırdan yapılan takılar
ve süs eşyaları önemli sanat eserlerinden sayıl-
maktadır (Görsel 2.14).
Tunç Çağı veya Bronz Çağı, bölgeden
bölgeye farklılık göstermekle birlikte bakıra %10
oranında kalay karıştırılmasıyla elde edilen tunç
alaşımının alet ve eşya yapımında kullanılmasıyla
başlar. Silah, eşya ve alet yapımında maden kul-
lanımı yaygınlaşmıştır. Madencilikteki bu gelişm-
eye bağlı olarak uzmanlık gerektiren meslek grup-
ları daha da çeşitlenmiş ve iş bölümüne dayalı kent
yaşamı doğmuştur. Tunç Çağı boyunca büyük
gelişme gösteren madencilik, bir yandan da bölge-
ler arası ticaretin yaygınlaşmasına neden olmuştur.
Özellikle Asurlu tüccarlarla kurulan yoğun ticari Görsel 2.12
ilişkiler yoluyla yazı Anadolu’da kullanılmaya MÖ 3.000'de su taşından
başlanmıştır. yapılmış vazo, Bağdat
Görsel 2.13
Günümüzde çömlekçi çarkı
Görsel 2.14
Tunç Çağı’na ait takı örnekleri ve çömlek (temsili resim)
38