Page 43 - Sanat Tarihi -12

TARİH ÖNCESİNDE ANADOLU’DA YAŞAM 2.
ÜNİTE

ÇATALHÖYÜK

Anadolu’da Neolitik Çağ’ı en iyi temsil eden Çatalhöyük, Konya’nın
Çumra ilçesi yakınlarında kurulmuş bir çiftçi köy yerleşmesidir. Sokak
bulunmayan yerleşimde taş temelli ve kerpiç duvarlı, bitişik düzende inşa
edilmiş, zaman zaman avluları olan dikdörtgen planlı evler ve bu evlerin
arasında tapınak odaları bulunmaktadır. Evlere giriş, ocağın dumanının
dışarı çıktığı yerde baca olarak da kullanılan ve merdivenle inilen çatıdaki
bir delikten gerçekleştirilmektedir. Yapıların içinde kerpiçten sekiler,
ocaklar, kubbeli fırınlar, küçük niş (duvara açılan oyuk) ve kilerler yer
almaktadır. Her odada kerpiçten yapılmış sedirlerin altına ölen aile bireyleri
hediyelerle birlikte gömülmüştür. Tapınak odalarında ve evlerdeki sedirlerin
kenarlarında bulunan boğa başı kabartmaları tarımsal üretiminde gücünden
yararlanılan boğalara verilen önemi göstermektedir (Görsel 2.26).

Görsel 2.26
Evlerin girişinin damdan Çatalhöyük evlerinin kesiti (temsili resim)
merdivenle olması saldırılara
karşı savunma kolaylığı Tapınak odaları öküz başı ve
sağlarken aynı zamanda tanrıça kabartmaları, dinsel
Gıda maddesi, iplik, baca olarak da kullanılmaktaydı. duvar resimleri ile sunaktan
kumaş, deri, kürk ve oluşmaktaydı.
mühürlerin kurutulduğu
bölüm

Tahıl depolamak için
seramik kapların
konulduğu kiler bölümü

Buğday ve arpa Evdeki ana bölüm olan büyük oda.
yetiştirilen bölüm Yüksek olan bölümler sedir alanlarıdır.
ekili olmadığı zaman Tuğla fırınlama, tahıl öğütme yemek
koyun ve keçi ahırı olarak hazırlama ve gıda depolamak için
kullanılmaktadır. çömlekler de bu bölümde bulunur.
Çeşitli kalıntılar,
kırık mutfak
eşyaları ve
çömlekleri
depolama alanı Evlerin duvarları kil ve samandan yapılan Sedirlerin altına ölülerin kemikleri
kerpiçle yapılmıştır. Çatılar saz kaplı, sütunlar gömülmüştür.
ve kirişler ahşaptan yapılmıştır. Duvarlar ve
çatıdaki çamur sıva yapmayı kolaylaştırır.

43