Page 172 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı

Marsilya Yöntemi veya soğuk yöntem tercih edilebilir. Aşağıda klasik Marsilya yöntemi ile sabun yapımı
açıklandı. Yağ ve alkali miktarları ilk deneme için önerilen miktarlardır. Kullanılan yağ ve esansın özelliğine
bağlı olarak sabunlaşmada kullanılan su ve kostik miktarı değişebilir. Sabunlaşma aşamasında ilave edilen
tuz miktarı sabunun sertlik düzeyini ayarlamak için kullanılır. Arzu edilen sabun çeşidi hazırlanıncaya ka-
dar denemeler gerçekleştirilmelidir.

Defne Yağlı ile Sabun Yapımı:
100 mL lik bir cam balona, 8 g zeytinyağı yağı (veya istenilen başka bir sıvı veya katı yağ) ve 2 g defne
yağı konur ve iki yağ birlikte 90 C’ye kadar ısıtılır. Isıtma işlemi sırasında zeytin yağının yanmamasına özen
0
gösterilir. Yağ karışımı ısınınca NaOH çözeltisi (2 g NaOH(k) 10 mL suda çözülür) ilave edilir. Oluşan karışım
su banyosunda en az 1 saat tutulur. Bu sırada karışımın bir kısmı katılaşıp dibe çökebilir. Bu sırada 250 mL’lik
bir behere 90mL su konulur ve 25 g NaCl eklenerek doymuş tuzlu su çözeltisi hazırlanır, bu çözelti buz banyo-
sunda soğutulur. Bir kısmı katılaşıp dibe çöken sabun çözeltisi buz banyosundaki tuzlu su çözeltisine eklenir.
Çöken sabun süzülür (mümkünse Büchner hunisi) ve sodyum hidroksit ve tuzlu uzaklaştırmak için bir miktar
saf su ile yıkanır.

Sabunun Kalıplanması ve Kurutulması

Hazırlanan yumuşak kıvamlı sabun istenilen kalıplara dökülür ve kurumaya bırakılır. Bu aşamada sabuna
dokunulmaz. Kurumakta olan sabuna lastik eldiven veya yağlanmış elle temas uygundur. Sabun kurduktan
sonra kalıptan çıkartılır. Havalandırılmak için istiflenir. Bu aşamada sabunların birbirlerine çok temas etmeme-
lerine ve yüzeylerinin hava ile temasına olanak verecek şekilde istiflenmelerine özen gösterilir. Sabunun ku-
rutulması için istiflenmesi yörelere bağlı olarak farklı şekillerde yapılmaktadır. Çalışma grubu kurutma işlemi
için en uygun şeklin ne olduğuna araştırmaları sonucunda karar vermelidir.

Sabunun kalıplanması da önemli bir aşamadır. Kalıbın çok kalın ve büyük olmamasına dikkat edilmelidir.
Aksi halde sabun zor kuruyacaktır. Bu etkinlikte sabun kalıpları çalışma grubu tarafından tasarlanmalıdır. Bu
amaçla Ahşap Atölyesinde uygun kalıplar hazırlanabilir.

Sabunun Etiketinin Hazırlanması

Sabun artık hazır olduktan sonra paketlenmesi ve etiketlenmesi gerekir. Hazırlanan ürün içeriği ve üretim
aşamaları açısından yöre için folklorik bir özellik gösteriyor ise ürün için Coğrafi İşaret kapsamına alınması için
Türk Patent ve Marka Kurumuna başvuruda bulunulabilir.
Ürün için etiket tasarlamak için Bilişim Atölyesi kullanılabilir. Tasarım, özgün ve ürünü tanıtıcı özelliklere
sahip olmalıdır.

164