Page 296 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı

yüzey alanını arttırmaktır. Bu sebeple kabuklar mümkün olduğunca daha küçük parçalara ayrılmalıdır.

Toz haline getirilen kabuklar deiyonize su ile tekrar yıkanır. Bu aşamadaki yıkama işleminin amacı kabuk-
tan kaynaklı renkli maddelerin ve bulanıklığın giderilmesidir. İkinci yıkama işleminden sonra toz halindeki
kabuklar 105 C deki fırında 4 saat kurutulur. Kurutma işleminden sonra topaklanan kabuklar tekrar toz haline
O
getirilir. Bu aşamalardan sonra limon kabuğundan elde edilen emici madde kullanıma hazır hale gelmiştir.

Aşama 2: Yıkama Topunun Tasarımı
Bu aşamada ilk aşamada elde edilen emici madde yerleştirildiği, çamaşır makinasına renkli çamaşırlar ile
birlikte konulabilen bir ürün tasarlanacaktır. Yukarıda belirtilen fikir ile ilişkili olarak hazırlanacak olan tasarım
birkaç önemli özelliğe sahip olmalıdır. Bunlar; (i) toz halindeki emici maddeyi içermeli, (ii) emici maddenin
suyla temas etmesine imkân verirken suya karışmamalı, (iii) ürün suda çözünmemeli, (iv) estetik ve kullanışlı
olmalı, (v) yüksek sıcaklıklara (en fazla 90 C) dayanıklı olmalı, (vi) deterjan gibi kimyasal maddelere dayanıklı
O
olmalıdır.

İnce toz halindeki emici maddenin suya karışmasını önlemek için pamuk bir kumaştan yararlanılabilir.
Kumaşın beyaz olması ve sık dokulu olması ürünün kullanımı için daha uygundur. Bu kumaştan 20- 30 g emi-
ci maddenin konulabileceği bir kese dikilmelidir. Kese ilk önce taslak olarak kağıt üzerinde çizilmeli, ögenin
ebatları belirlenmeli, kumaş kesilmeli ve emici madde içine konularak kese dikilmelidir. Emici madde kesenin
içinde çok sıkı şekilde istiflenmemelidir.
Kese dikim işlemi tamamlandıktan sonra bu kesenin içine konulabileceği top şeklinde bir ürün daha ta-
sarlanmalıdır. Bu ürünün amacı kesenin mukavemetini artırmak, yıkama esnasında yırtılmasını/aşınmasını
önlemektir. Bu amaçla üç boyutlu yazıcılardan yararlanılabilir. Küre şeklinde tasarlanabilecek ürün üzerinde
iri delikler içermelidir. Bu deliklerin büyüklüğü, suyun rahatça girebilmesine imkan vermeli ancak kesenin
dışarı çıkmasına imkan vermemelidir. İki parça halinde tasarlanan top şeklindeki tasarım kese içine konulup
kapatılınca kullanıma hazırdır.

Bu tasarımın iç kılıfı pamuklu kumaştan ve dış kılıfı ise üçboyutlu yazıcılardan yararlanılarak üretilmiştir.
Ancak öğrencilerden gelecek farklı tasarım önerileri de değerlendirilebilir.

ÇALIŞMALARIN SUNUMU İÇİN ÖNERİLER

• Yukarıda belirtilen tasarım ile ilgili değerlendirmeler gerçekleştirilir iken farklı malzemeler kullanılarak
hazırlanan ürünler atık sudan renk giderme kapasitesine (suyu temizleme özelliğine) göre değerlendiri-
lebilir.

• Tasarıma son hali verilerek okul içi/okullar arası bir sergiye/yarışmaya katılabilir.

288