Page 19 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | 1.Ünite

Giriş

5. Bazı edebî akımlar eserlerini vermeden önce, bu akımı benimseyen sanatçılar bir araya gelip il-
kelerini tespit etmişler ve sanatçılar o ilkeler doğrultusunda eserler vermişlerdir. Belli bir dünya
görüşü ve sanat anlayışına göre eserler verilmeye başlandıktan sonra o akımın ilkelerinin tespit
edildiği de olmuştur. Yine bir görüş etrafında toplanan sanatçılar eserlerini vermiş, ancak o akımın
ilkelerini belirlememiş olabilirler. Bazı yazar ve şairlerse, hayatının bir döneminde bir akıma göre
eser verirken bir başka döneminde başka bir akıma dâhil olup eser vermiştir. Bazı akımlar, felse-
fede doğup edebiyata yansımıştır. Bir tek edebî akıma dâhil edilemeyecek eserler de mevcuttur;
yani eser birden fazla akımın özelliklerini gösterebilmektedir.
Yrd. Doç. Dr. Mustafa Ayyıldız, Okutman Hamdi Birgören, Edebiyat Bilgi ve Teorileri
Bu parçada edebî akımlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Bir eserin birden fazla akımın özelliğini gösterebildiğine
B) İlkeleri sonradan tespit edilen akımlar olduğuna

C) Bazı akımların felsefede doğup edebiyata yansıdığına
D) Aynı zaman diliminde birden fazla akımın doğduğuna

E) Bazı sanatçıların tek bir akıma bağlı kalmayabildiğine

6. Yazın akımlarının gelişimine bakıldığında, bu akımların salt yazına özgü olmadığı genel bir sanat
akımı olarak başlayıp geliştikleri görülür. Üstelik hemen hepsi, genelde doğdukları çağın toplum-
sal yapısının, bu yapıya bağlı düşünüş biçiminin, ideolojinin ürünüdürler. Çağın felsefesinin sanat
üzerindeki etkisi akım olarak ortaya çıkar ve bütün sanat türlerinde ortak özellikler çevresinde ge-
lişir. Rauf Mutluay’ın şu tanımı bu açıdan doğruluk taşır: “... Toplumsal düzenin ve onun değişimi-
nin bir gereği olarak, dünya görüşü ve sanat anlayışı bakımından birleşen kişilerin, eserleriyle or-
taya koydukları ve sürdürdükleri ilkelerin toplamından doğan tutarlılığa bir edebiyat akımı denir.”
Atilla Özkırımlı, Türk Yazın Tarihinde Akımlar

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Nesnel bir anlatım söz konusudur.

B) Genelleme yapılmıştır.
C) Tanımlama yapılmıştır.

D) Tanık göstermeden yararlanılmıştır.
E) Karşılaştırma yapılmıştır.

7. Bu edebî akımın esas görüşleri, Boilea’nun Şiir Sanatı (Art Peétique) adlı eserinde belirtilmiştir.
Buna göre:

Sanatta mutlaka uyulması gereken kaideler vardır. Bu kaideler fantezi değildir. Yazarlık zor meslek-
tir, şaheser, ancak sürekli çalışma ile meydana gelir. Yüksek bir ahlâk şuuruna dayanmayan sanat,
boş ve zararlı olur.

“Akıl ve mantığı seviniz, eserleriniz en büyük süs ve kıymetini ondan alsın. Tabiattan hiç ayrılma-
malı. Çünkü tabiat, hakikattir. Hakikatten başka hiçbir şey sevimli ve güzel değildir. Sahte şeyler,
can sıkıcı ve yorucudur. Aklınızla bir seçim yaparak tabiatı taklit ve tasvir ediniz. Bize, insan kalbin-
de değişmeden kalan şeyleri tanıtan “Eskiler”i inceleyiniz!”
Ahmet Kabaklı, Türk Edebiyatı
Bu sözler aşağıdaki akımlardan hangisinin edebiyat anlayışını yansıtır?

A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm D) Natüralizm E) Sembolizm

31