Page 17 - 12. Sınıf Matematik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü MATEMATİK 12 10

Logaritma Fonksiyonu Kazanım: 12.1.2.3. Logaritma fonksiyonunun özelliklerini kullanarak işlemler yapar.
Alan Becerileri: Muhakeme Genel Beceriler: Bilgi okuryazarlığı, problem çözme
Etkinlik İsmi RICHTER ÖLÇEĞİ 15 dk.
Amacı Gerçek hayatta karşılaşılan durumlarda logaritma fonksiyonun özellikleri ile işlem yapabilme. Bireysel

Serkan, internette gezinirken Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölge-
sel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezinin sitesini görmüştür. Sitede yer alan depremlerle ilgili
verilere baktığında büyüklük bölümünde bulunan M L sütununun boş olması Serkan’ın dikkatini çekmiştir.
Aşağıdaki tabloda Serkan'ın gördüğü veri ekranının bir bölümü verilmiştir.
Büyüklük

Tarih Saat Enlem Boylam Derinlik(km) MD M L Mw Yer
26.12.1939 23.57 39.80(N) 39.51(E) 20 7.2 7.7 Kurutilek (Erzincan)
17.08.1999 03.01 40.76(N) 29.97(E) 18 7.4 - Başiskele (Kocaeli)
24.01.2020 17.55 38.39(N) 39.08(E) 5 - Kalaba-Sivrice (Elazığ)
22.05.1960 15.11 39.50(S) 74.50(W) 33 Valdivia (Şili)

Serkan bu konuda bir araştırma yapmış ve aşağıdaki bilgilere ulaşmıştır:
Charles Richter ve Beno Gutenberg, 1935’te geliştirdikleri bir ölçek sayesinde deprem sırasında açığa çıkan
enerjiyi özel bir sismograf kullanarak ölçmeyi başarmışlardır. Bu ölçeğe Richter ölçeği veya yerel magnitüd
ölçeği denir. Bu ölçeğe göre M L , merkez üssüne uzaklığı 600 km den az olan depremler sırasında açığa çıkan
enerjinin bir ölçüsü olmak üzere yerel bir depremin büyüklüğü M L = log S I olarak ifade edilmiştir. Burada I,
ölçülmek istenen depremin yoğunluğunu, S ise sıfır seviyesindeki standart bir depremin yoğunluğunu gösterir.

Verilen bilgilere göre aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Yoğunluğu, standart bir depremin yoğunluğunun yaklaşık 32 milyon katı olan 17 Ağustos 1999 Gölcük dep-
reminin büyüklüğünü Richter ölçeğine göre bulunuz ( log2 , , 03 alınız.).

2. 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminin yoğunluğu, 26 Aralık 1939 Erzincan depreminin yoğunluğunun iki katı
olduğuna göre Erzincan depreminin büyüklüğünü bulunuz ( log2 , , 03 alınız.).

3. İki farklı depremin büyüklüklerini karşılaştırmak için depremlerin yoğunluklarının oranından faydalanıldı-
ğına göre Richter ölçeğiyle 9,5 büyüklüğündeki 22 Mayıs 1960 Şili depreminin 6,5 büyüklüğündeki 24 Ocak
2020 Elazığ depreminin kaç katı büyüklüğünde olduğunu bulunuz.

15
Hazırlayan: Dr. Şahin Aksoy