Page 516 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9

CEVAP ANAHTARLARI
bu eseri ile Türk insanına vatan sevgisini aşılamak istemiştir.” şekilde gerçekleşebilir. İnsan, her ne kadar kendi kültürel değer lerini
anlamına gelebilecek bir cümleyle metnin yazılış amacını açık- yaşamak ve yaşatmak istese de gelişen teknoloji, ekonomik sistem-
lamaları beklenir. ler vb. çevreyi, insan ilişkilerini etkiler ve değiştirir. Öğrenciler den
değişim olgusu üzerine düşünmeleri, kendi deneyimlerin den ya da
3. Bu soruyu öğrenciler kendi duygu ve düşüncelerine göre cevap- gözlemlerinden hareketle bu olguyu değerlendirmele ri beklenir.
layacaklardır. Cevap öğrencinin yorumuna bırakılmıştır.
Etkinlik No.: 120 2. Zamanın doğal akışıyla birlikte toplumsal yaşama doğrudan etki
eden gelişmeler olur. Bu durum insanın değişim karşısındaki
1. Olası cümleler tutumunu ve davranışlarını da belirler. Öğrencilerden eski olan
Ağlayabilseydiniz anlayabilirdiniz. ile yeni olan arasındaki temel farklılığın neler olduğu, değişimin
Yanlış verilen karar ve yaşanan vicdan azabı. kaçınılmaz olup olmadığı hakkındaki fikirlerini yazmaları bek-
Adalet için merhamet gerek. lenir. Cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır.
2. Reis Bey, yanlış kararından dolayı derinden sarsılmıştır. Belki 3. Toplumda meydana gelen değişim, olumlu olduğu kadar olum-
verdiği idam kararı onun hâkimlik serüvenindeki ilk hatalı ka- suz etkilere de yol açar. Örneğin günümüzde kentleşme ile bir-
rar da değildir. O, suçluyu yargılarken merhameti ve psikolojiyi likte yeni ve büyük sitelerin yapılması her ne kadar insanı mutlu
göz ardı ettiği için kendini merhameti öğrenmeye adamıştır. etse de mahalle kültürünü ortadan kaldırmıştır. Sorunun cevabı
3. İnsan yedisinde neyse yetmişinde de odur. öğrencinin yorumuna bırakılmıştır.
Etkinlik No.: 124
Etkinlik No.: 121
1. Dumrul “hayal” kavramını, köylüler ise “gerçeklik” kavramını 1. Eserin kahramanı olan Argan, sürekli olarak hasta olduğunu
temsil etmektedir. Dumrul, altında ırmak olmayan köprüsün- düşünmekte ve yersiz korkular yaşamaktadır. Ayrıca içinde
den köylülerin geçmesini isteyerek hayali; köylüler köprüye ge- bulunduğu durumu çok abartılı bir şekilde anlatmaktadır. Bu
rek olmadığını söyleyerek gerçekliği ifade etmektedir. bakımdan “Hastalık Hastası” başlığının metinle uyumlu olduğu
söylenebilir.
2. Birinci öneri Dumrul’un köprüye gerek olmadığı konusunda ikna 2.
edilmesi. Metindeki çatışma kimler Argon ile Beralde arasında yaşanmak-
arasında yaşanmaktadır? tadır.
İkinci öneri Köylülerin parayı verip köprüden geçmek zorunda
kalması. Beralde, Argan’ın davranış- Doğru bulmuyor. Çünkü onun yersiz
larını doğru buluyor mu? korkular yaşadığını görüyor ve onu
Üçüncü öneri Güvenlik güçlerinin köprünün olduğu yere gelerek Gerekçelerinizi yazınız. uyandırmak istiyor. Ancak Argan ikna
Dumrul’a engel olması. olmuyor ve böylece çatışma sürmeye
devam ediyor.
3. Bir çatışmanın eyleme dönüşmesi için kişilere gerek vardır. Ki- Argan nasıl bir iç çatışma Argan sürekli olarak hastalık korkusu
şiler de çatışma sayesinde eylemde bulunur. Tiyatroda çatışma yaşamaktadır? yaşadığı için Beralde’ın sözlerine kulak
kişilerde harekete geçme isteği oluşturur. Hareket sayesinde vermesine rağmen onu dinlemiyor.
gerilim ortaya çıkar ve seyircinin oyun sonuna kadar heyecanı Hasta olmaktan çok korkması iç çatış-
canlı tutulur. “Deli Dumrul” adlı eserde Dumrul’la köylülerin ma yaşamasına neden oluyor.
yaşadığı çatışma, oyundaki eylemleri ortaya çıkarmıştır. Mösyö Fleurant’ın Beral- Beralde’ın haksız olduğunu düşünüyor
de’e yaklaşımı nasıldır? ve Midas ile Beralde’ın çatışmasına des-
Etkinlik No.: 122 tek oluyor.
Metindeki çatışmanın sürme- Beralde’ın ikazlarına rağmen Argan’ın
1. İstekleri ve fikirleri anne babası tarafından görmezden gelinen sindeki temel etken nedir? davranışlarına devam etmesi çatışmanın
çocuk, kendini önemsiz hisseder. Bu durum da çocuğun kendi- sürmesine neden oluyor.
ne olan güven duygusunu zedeler.
Sizce Argan’ın hastalık Argan’ın davranışları doğru değil-
2. Öğrenciden metindeki anne babanın tutumunu doğru bulmadı- karşısında gösterdiği tep- dir.
ğını belirtmesi ve bunun gerekçelerini yaşanan sorunlar üzerin- kiler doğru mudur?
den özgün ifadelerle anlatması beklenir.
3. Bu soru, öğrencinin yaratıcılığını ortaya çıkarmak amacıyla so- 3. Muhtemel cevaplar şöyle olabilir: Hasta olduğumuz zamanlarda
hastalığımızı büyütebilir ve sürekli olarak hastalık korkusu ya-
rulmuştur. Öğrenciden kuşaklar arasındaki iletişim çatışmaları- şayabiliriz. Ancak hastalık karşısında sakin davranmak gerekir.
na farkındalık uyandıracak nitelikte özgün ve yaratıcı mesajlar Ciddi bir rahatsızlık varsa doktora gidilmeli, en ufak bir rahat-
vermesi beklenir.
sızlıkta doktora gitmekten kaçınılmalıdır.
4. Öğrencilerden, empati kavramını kendilerine ait cümlelerle
tanımlamaları, belirlenen konuda görüşlerini ifade etmeleri, Etkinlik No.: 125
iletişim sorunlarını önlemede empati becerisinin işlevini belir-
lemeleri ve etkinliğin sonuçlarını maddeler hâlinde yazmaları 1. Öğrenciden metinde anlatılan olayın öncesine ait tahminlerini
beklenir. olayların akışına, oluş sırasına, mantığına uygun olarak kurgu-
5. Öğrenciden, dördüncü soruya verdikleri yanıtı da dikkate alarak laması ve olağanüstülükler içermeyen bir anlatımla özgün bir
metindeki sorunu çözmeye yönelik özgün, yaratıcı ve işlevsel biçimde ifade etmesi beklenir. Öğrenci, tahminlerinde metni
çözüm önerileri sunması beklenir. dikkate almalı, tahminlerinin gerekçelerini metinden hareketle
açıklayabilmelidir.
Etkinlik No.: 123
2. Öğrenciden metnin olay örgüsünü yönergelere uygun olarak
1. Değişim, insanoğlu var olduğundan itibaren gerçekleşen bir ol- yapılandırması beklenir. Bu soruda amaç öğrencinin yaratıcı-
gudur. Bu değişim teknolojik, sosyal, bireysel, kültürel vb. birçok lığını ortaya çıkarmaktır.

515