Page 38 - Biyoloji 10 | 3.Ünite

2 GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI VE İNSAN GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI VE İNSAN

BÖLÜM

Su Kirliliği

Kimyasalların, kirleticilerin yer altı ve yer üstü sularında normal değerin üzerine çıkarak suyun fizik-
sel, kimyasal ve biyolojik yapısını bozmasına su kirliliği denir (Görsel 3.29). Yağmur sularıyla yer altı
sularına taşınan kirleticiler, yeryüzündeki tatlı su kaynaklarının kirlenmesine neden olur. Su kirliliğine ne-
den olan faktörler endüstriyel, tarımsal ve evsel kaynaklı olabildiği gibi doğal kaynaklı da olabilir. Sanayi
bölgelerindeki fabrikaların atıklarını arıtmadan sulara bırakmaları su kirliliğinin nedenleri arasındadır.
Evsel atıklardan temizlikte kullanılan deterjan ve çamaşır suyu gibi kimyasalların, çöplerin, poşetlerin,
kızartmada kullanılan yağların ve kanalizasyon sularının herhangi bir işleme uğramadan su kaynakla-
rına karışması da su kirliliğine neden olur. Cıva, kurşun gibi ağır metalleri içeren tarım ilaçları yağmur
sularıyla yer altı ve yer üstü sularına ulaşarak suyu kirletir.

Görsel 3.29: Su kirliliği

Sulara evsel atıklar, kanalizasyon suları ve yanlış gübreleme sonucu özellikle azot ve fosfor gibi
maddeler taşınır. Azot ve fosfor bakımından zengin sularda siyanobakteriler ve algler hızla üreyerek
suyun rengini değiştirir. Bu organizmaların aşırı üremesi sonucu suyun alt kısımlarına ışık geçemez.
Organizmalar ölmeye başladıkça sudaki oksijen ve berraklık azalır, oksijensiz ortamda üreyen canlı-
ların sayısı artmaya başlar. Bu olaya ötrofikasyon denir. Ötrofikasyon sonucu göl tabanında organik
madde birikimi ve alg sayısının artmasına bağlı olarak oluşan koku, balık ölümleri ve ekosistemin gide-
rek bozulması gibi değişiklikler kaçınılmazdır. Suların bu şekilde kirletilmesi ise insanda kolera, tifo ve
dizanteri gibi hastalıklara neden olur.

!

Cıva birikimi, sinir sisteminde onarılamaz hasarlara yol açar.
DİKKAT

BİYOLOJİ 10 172