Page 72 - Biyoloji 10 | 3.Ünite

3 DOĞAL KAYNAKLAR VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN KORUNMASI DOĞAL KAYNAKLAR VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN KORUNMASI

BÖLÜM

Biyokaçakçılık Türkiye’nin hem biyolojik çeşitliliğini hem de ekonomik geleceğini tehdit eder (Görsel
3.58). Tarım, hayvancılık, balıkçılık, ormancılık, gıda, endüstri, peyzaj, tıp ve ecza sektörleri için yabani
canlılar ile onların genetik kaynakları birer ham madde niteliğindedir. İnsanlar ham madde niteliği taşı-
yan soğanlı bitkileri, bazı yılan ve böcek türlerini yurt dışına izinsiz çıkarmaktadırlar. Çıkarılan canlıların
götürüldükleri ülkelerin de bilimsel çalışmalar yaparak kendi adlarına patent aldıkları bilinmektedir.
Türkiye’de Safranbolu’nun belirli bir alanında yayılış gösteren safran bitkisi,150’den fazla uçucu
bileşik ve aroma içerir (Görsel 3.59). Çeşitli işlemlerden geçirilen safran bitkisi, gıda boyası ve tat verici
olarak kullanılır. Safran, ağırlığına göre dünyanın en pahalı baharatıdır. Bu durum safran bitkisini biyo-
kaçakçıların hedefi hâline getirmiştir.

Doğadan
canlıların Birey sayısında azalma
toplanması
Popülasyon
sayısında Tür kaybı
azalma
Ekosistem Ekosistemin diğer
dengesinin bileşenlerinin
bozulması etkilenmesi

Ekosistem
tahribatı
Biyolojik
çeşitliliğin
kaybı
Görsel 3.58: Biyokaçakçılığın verdiği zararlar Görsel 3.59: Safran bitkisi

Biyokaçakçılar, asıl amaçlarını gizleyerek kültürel Yıllara göre vaka sayıları
ve bilimsel amaçlı toplantılara katılmak gibi nedenlerle 25
Türkiye’ye gelir. Türkiye’deki bitki ve hayvan örnekleri- 21
ni toplayıp elde ettikleri örnekleri yurt dışına çıkarırlar. 20
2007-2016 yılları arasında tespit edilen biyokaçakçılık 15
vaka sayıları Grafik 3.7’de verilmiştir.
11
Kardelen, lale, salep, safran ve orkide gibi değerli 10 9 8
bitkilerin soğanlarından, köklerinden ve tohumların- 5
5
dan alınan örnekler poşetlenerek ya da preslenerek 2 2 2 2 3
kaçırılmaktadır. Kelebek, böcek, salyangoz, yılan, kur- 0 2011
bağa, kertenkele gibi canlılar tüplerde, bez torbalarda 2007 2008 2009 2010 2012 2013 2014 2015 2016
veya şişelenerek kaçırılabilmektedir. Grafik 3.7: Yıllara göre biyokaçakçılık sayıları

ARAŞTIRMA Biyolojik çeşitliliğin korunmasına ve biyokaçakçılığın önlenmesine yönelik çö-

züm önerilerini araştırıp sınıfınızda tartışınız.
Ekler bölümünde verilen öğrenci öz değerlendirme formunu doldurunuz.
Araştırma raporu değerlendirme formunu dikkate alınız.

BİYOLOJİ 10 206