Page 25 - Biyoloji 11 | 2. Ünite
P. 25
Popülasyondaki doğum ve içe göçler toplamı, ölüm ve dışa göçlerin toplamından büyükse popülasyon
büyüme eğilimindedir. Doğum ve içe göçler toplamı, ölüm ve dışa göçlerin toplamına eşitse dengeli bir
popülasyondan küçükse küçülen bir popülasyondan söz edilir.
Demografi (nüfus bilimi), popülasyonun sahip olduğu bu yaşam istatistiklerini kullanarak popülas-
yonun zamanla nasıl değiştiğine yönelik açıklamalar getirir. Bunun için kullanılan hayat tabloları yaşam
istatistiklerinin bir özetidir. Hayat tablolarında yaş grupları, bu yaş gruplarından diğer gruba geçerken
hayatta kalanların oranı, ortalama yaşam süreleri gibi bilgiler belirtilir.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TUİK) Türkiye'deki yıllık nüfuslar ve ölüm verileri kullanılarak geliş-
tirdiği 2014-2016 yılları arasındaki yaşam süreleri Tablo 2.2.1’de gösterilmiştir.
Tablo 2.2.1: Cinsiyete ve Yaşa Göre Beklenen Yaşam Süreleri, 2014-2016
Erkeklerde Kadınlarda
Hayatta
Yaş Kalan Birey Toplam Hayatta Yaşam Hayatta Kalan
Sayısı Yaşam Süresi Kalan Birey Süresi Birey Sayısı Yaşam Süresi
Sayısı
0 100 000 78,0 100 000 75,3 100 000 80,7
10 98 584 69,1 98 491 66,4 98 683 71,8
20 98 227 59,3 98 009 56,7 98 457 61,9
30 97 680 49,6 97 212 47,1 98 171 52,1
40 96 985 39,9 96 294 37,5 97 708 42,3
50 95 345 30,5 94 179 28,2 96 565 32,7
60 90 739 21,8 87 978 19,8 93 621 23,6
70 79 320 14,1 73 244 12,7 85 536 15,3
80 53 854 8,1 45 062 7,2 62 680 8,7
90 17 795 4,6 12 128 3,9 23 299 4,9
100+ 1 638 4,2 679 3,2 2 488 4,3
Tabloya göre doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye geneli için toplamda 78’dir. Genel olarak kadınlar
erkeklere oranla daha uzun yaşamaktadır. Tabloya göre Türkiye’de 30 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam
süresi ortalama 49,6 yıl iken 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 30,5 yıldır. Hayat
tablolarının içinden bazı istatistiksel veriler grafikle gösterilebilir. Yaş sütununda o yaş için hayatta kalan
bireylerin sayısı grafiğe aktarıldığında hayatta kalma eğrileri elde edilir. Tablo 2.2.1’deki hayatta kalma
süreleriyle ilgili bir grafik oluşturulursa 2014-2016 yılları arasında Türkiye’de yaşayan insanların hayatta
kalma eğrisi elde edilir (Grafik 2.2.1).
Hayatta kalma eğrisi
100000
90000
80000
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 +
Ortalama
Grafik 2.2.1: 2014-2016 yılları arasında Türkiye'de yaşayan insanların hayatta kalma eğrisi
223