Page 21 - Biyoloji 12 | 2.Ünite
P. 21
Sıcaklık
Fotosentez reaksiyonlarında birden çok enzim çeşidi görev alır. Bu
nedenle sıcaklık değişimleri, fotosentez tepkimelerinin gerçekleşme
hızını etkiler. Enzimlerin en iyi görev yaptığı sıcaklık değerine opti-
mum sıcaklık denilmektedir. Optimum sıcaklığa kadar olan artışlar,
fotosentezi hızlandırır. Bu değerin altında veya üstünde olan sıcaklık
değerleri, fotosentezi yavaşlatır (Grafik 2.2).
Fotosentez hızı
Yüksek ışık
şiddeti
Düşük ışık
şiddeti
Sıcaklık
Grafik 2.2: Işığın şiddetinin ve sıcaklığının fotosentez hızına etkisi
Çok yüksek sıcaklıklarda enzim yapısı bozulacağı için fotosentez du-
rur. Işık şiddeti ve sıcaklık bir arada düşünülecek olursa yüksek ışık
şiddeti altındaki sıcaklık artışı, fotosentezi belirli bir değere kadar hız-
landırır. Ancak düşük ışık şiddeti altındaki sıcaklık artışı, fotosentez
hızında belirgin bir artışa neden olmaz.
Tarımsal Ürün Miktarını Artırmada Yapay Işıklandırma
Işığın fotosentez üzerindeki etkisi, tarımsal ürün miktarını artırmada
yapay ışık kullanımını gündeme getirmiştir. Kış aylarında gündüzlerin
kısalması, bulutlu gün sayısının fazla olması ve doğal ışık yoğunluğu-
nun azalması, bitkilerin büyüme ve gelişmesini olumsuz etkiler. Doğal
ışığın yetersiz olduğu durumlarda azalan ışık miktarının elektriksel ay-
dınlatma ile karşılanmasına yapay ışıklandırma denir. Yapay ışıklan-
dırma, bitki gelişiminin artırılması ve bitkilerin yetiştirilme mevsiminin
uzatılması amacıyla seracılıkta sıklıkla kullanılmaktadır (Görsel 2.14,
15). Mor ve kırmızı ışıkla yapılan aydınlatma, fotosentezi hızlandırarak
ürün verimini artırmaktadır.
Görsel 2.14: Seralarda yapay beyaz ışık Görsel 2.15: Seralarda yapay mor ışık
CANLILARDA 97
ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ