Page 17 - Biyoloji 12 | 2.Ünite

Organik Moleküllerin Sentezi

Bitkilerde ışıktan bağımsız reaksiyonlarda üretilen PGAL’lerden gli-
koz üretilir. Glikoz, Güneş enerjisinin kimyasal enerji olarak depolan-
dığı moleküldür. Bu glikozlar, sükroz ve nişasta sentezinde kullanılır.
Sükrozun fazlası iletim demetleri ile bitkinin büyüyen kısımlarına ve
besin üretilmeyen diğer kısımlarına taşınarak metabolik olaylarda kul-
lanılır.
Fotosentez sonucu üretilen glikozların fazlası, ışıklı ortamda nişasta
şeklinde depo edilir. Depolanan nişasta molekülleri, ışıksız ortamlarda
hücreye enerji sağlamak ve hücrenin karbon iskeletini oluşturmak için
yapı taşlarına ayrılır.
Fotosentez reaksiyonları sonucu oluşan PGAL’lerden, şeker-fosfat bi-
leşiklerinden dönüşüm reaksiyonları ile yağ asidi, gliserol, amino asit,
vitamin, hormonlar ve çeşitli azotlu organik bazlar sentezlenir (Görsel
2.12). Dönüşüm reaksiyonlarının birçoğu kloroplastlarda gerçekleşir.

Protein

Amino asit

Azot tuzları

Vitamin PGAL Yağ asidi ve
Azot tuzları gliserol
Azot tuzları

Azotlu organik Hormon Trigliserit
baz

Glikoz

Disakkarit Polisakkarit

Görsel 2.12: Işıktan bağımsız reaksiyonlarında üretilen organik besinler

Işıktan bağımsız reaksiyonlarda; amino asit, vitamin, azotlu organik
baz gibi organik besinlerin PGAL molekülünden üretimi için azot ge-
reklidir.

Bitkiler, azot ihtiyaçlarını topraktan azot tuzu alarak karşılar. Alınan
azotlu tuzlar, iletim dokusuyla yapraklara taşınır. Yapraklarda fotosen-
tez reaksiyonları sırasında karbondioksit özümlemesi yapılırken bu
azotlu tuzlar kullanılır.

CANLILARDA 93
ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ