Page 12 - Biyoloji 12 | 2.Ünite
P. 12
EK BİLGİ
Işığın dalga boyu ile taşıdığı enerji
miktarı ters orantılıdır. Dalga boyu
uzun olan ışığın enerjisi düşük,
kısa olan ışığın enerjisi yüksektir.
Mor dalga boylu ışık, kırmızı dal-
ga boylu ışıktan iki kat fazla enerji Kloroplast, granalarında yer alan klorofil pigmentleri ile ışık enerjisini
bulundurur. Kısa dalga boylu, kimyasal enerjiye dönüştüren organeldir. Güneş enerjisi ile çalışır.
yüksek enerjili mor ötesi ışıklar;
atmosferde ozon tabakası tara- Işık, elektromanyetik denilen bir enerji şekli olup fotonlar hâlinde ya-
fından süzülür. Böylece canlılara yılır. Foton, yüksek hızla hareket eden ve enerji taşıyan taneciklerdir.
zarar vermesi engellenmiş olur. Işık dalgalar hâlinde yayılır ve ışığın iki ardışık tepe noktası arasındaki
mesafeye ışığın dalga boyu denir. Doğada gördüğümüz veya göre-
mediğimiz farklı dalga boylarına sahip ışıklar vardır. Işığın dalga boyu;
gama ve kozmik ışınlarda olduğu gibi nanometreden (nm) küçük, rad-
yo dalgalarında olduğu gibi kilometreden büyük olabilir. Işığın dalga
boylarına göre ölçeklendirilmesiyle oluşan sıralamaya elektromanye-
tik spektrum denir (Görsel 2.7).
Elektromanyetik spektrumda yaşam için önemli olan ışıklar, yaklaşık
olarak 380 nm ile 750 nm dalga boyları arasında yer alır. İnsan gözü
tarafından farklı renkler hâlinde ayırt edildiği için bu ışıklara görünür
ışık adı da verilir. Görünür ışık, aynı zamanda fotosentezde kullanılan
ışıktır. Atmosfer, görünür ışığın yeryüzüne ulaşmasına olanak sağlar-
Karekod 2.1
Işık ken diğer ışınların büyük bölümünü engeller.
Işık, saydam cisimlere çarparsa içinden geçebilir. Ayna gibi parlak yü-
zeyli cisimlere çarparsa yansıtılabilir, siyah renkli cisimlere çarparsa
emilebilir. Fotosentez sırasında bu üç olay da aynı anda gerçekleşir.
Düşük enerj Dalga Boyu Yüksek enerj
=750 700 650 600 550 500 450 400nm
Görsel 2.7: Elektromanyetik spektrum
2. ÜNİTE 88