Page 42 - Coğrafya 10 | 2.Ünite

BEŞERÎ SİSTEMLER

Doğal Afetlerin Neden Olduğu Göçler
Sosyoekonomik sorunların yanı sıra sel, deprem, volkanizma, toprak kayması, fırtına, çölleşme, kuraklık
vb. afetler insanların daha güvenli yerlere göç etmesine neden olur. 4. yüzyılda Türk topluluklarının Orta
Asya’dan göç etme nedenlerinden biri de bu bölgede yaşanan kuraklıktır. Kuraklık sonrası Türk toplulukla-
rının Orta Asya'dan göç etmeleri, 1906'da Kaliforniya'da (ABD) meydana gelen deprem sonucu yaşanan göç
dalgası, Kırgızistan'da 1994'te yaşanan toprak kayması nedeniyle yaklaşık 270 bin insanın göç etmek zorunda
kalması bu tür göçlere örnek verilebilir. Aral Gölü'nün kuruması sonucu bu gölden geçimini temin eden bin-
lerce insanın bulundukları yeri terk etmesi de doğal afet kaynaklı bir başka göçtür. Ülkemizde ise Marmara
Bölgesi'nde meydana gelen deprem (17 Ağustos 1999), bölgede yaşayanların bir kısmının başka alanlara göç
etmesine neden olmuştur. İrlanda’da 1841-1851 yılları arasında görülen aşırı yağışlar ve tarımda görülen man-
tar hastalığı patates üretiminin azalmasına ve ülkede kıtlık yaşanmasına neden olmuştur. Buna bağlı olarak 1
milyondan fazla insan İrlanda’dan ABD’ye göç etmiştir.

UYGULAMA
Aşağıdaki tabloda verilen olayların hangi göç türü veya türlerine karşılık geldiğini örnekteki gibi yazınız.

Olay Göçün Türü
Antalya'ya turizmin etksiyle yapılan göçler Mevsimlik göç

1960'larda Türkiye'den başka ülkelere çalışma amaçlı yapılan göçler

Türk işçilerin 1980'de Orta Doğu'ya göç etmesi

1923 Lozan Antlaşması ile ülkemize gelen göçler

Bilim insanlarının başka ülkelere göç etmesi

Suriye'den Ürdün'e savaştan dolayı giden insanlar

Afrika'dan Amerika'ya köle olarak götürülen insanlar

Hunların batıya doğru göç etmesi

İnşaat sektöründe çalışmak amacıyla Bursa'ya gelen insanlar

Antlaşma gereği Yunanistan'daki Türk nüfusun ülkemize gelmesi

B TÜRKİYE’DE GÖÇLERİN NEDENLERİ VE SONUÇLARI

İnsanlar; geçimlerini sağlamak, çeşitli imkânlardan faydalanmak, daha iyi yaşam koşulları elde etmek ve
yerleşmek üzere göç ederler. Bu açıdan Türkiye, sahip olduğu doğal ve beşerî güzellikler sayesinde geçmiş-
ten bu yana yoğun göç olaylarına sahne olmuştur.
Göç alan yerlerde çekici faktörler, göç veren yerlerde ise itici faktörler göç üzerinde etkilidir. Türkiye'de
meydana gelen göçler gerçekleştikleri yere göre iç ve dış göç olmak üzere ikiye ayrılır.
İç Göçler: Türkiye sınırları içerisinde gerçekleşen iç göçler, sürekli olabileceği gibi mevsimlik iş imkânları
çerçevesinde geçici de olabilir.
Sürekli göçler, ülkenin herhangi bir yerinden ayrılan insanların başka bir yere yerleşmesi ile meydana ge-
lir. Bu göçlerin genellikle büyük yerleşim merkezlerine doğru gerçekleştiği görülür. Bu açıdan özellikle nüfu-
su 100 000'i aşan şehirlerin daha fazla göç aldığını söylemek mümkündür. Türkiye'de uzun yıllar çoğunlukla
kırsal dan şehirlere doğru gerçekleşen göç olayının, yapılan araştırmalar sonucu son yıllarda şehirden şehre
doğru meydana geldiği saptanmıştır. Bunların dışında az da olsa şehirden kırsal alanlara ve kırsal alan ların da
kendi aralarında göç olayının gerçekleştiği görülmektedir. Bazen de insanlar önce yakın bir yerleşim alanına,
daha sonra büyük bir şehre göç ederler. Bu şekilde meydana gelen göçlere de kademeli göç de nir.

198