Page 11 - Coğrafya 11 | 2.Ünite
P. 11

BEŞERÎ SİSTEMLER


                                                                 a
               Günümüzde  dünyadaki  bütün  şehirlerin  ortaya
            çıkışı ve gelişmesinde bir ya da birden fazla işlev et-
            kili olmuştur. Bütün işlevlerin bir şehirde aynı etki-
            ye sahip olması mümkün değildir. Dolayısıyla mev-
            cut fonksiyonlardan birinin genellikle diğerlerinden
            daha fazla ön planda olduğunu söylemek mümkün-
            dür.  Fonksiyonel  özelliklerine  göre  şehirler;  idari,
            dinî, askerî şehirler ile tarım, sanayi, maden, liman,
            ticaret, turizm ve kültür şehirleri olarak sınıflandı-
            rılabilir.
               İdari şehirler; bir ülkenin, bölgenin ya da ulus-
            larası bir kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu
            şehirlerdir. Londra, Brüksel, Paris, Washington (Va-  Görsel 2.8: Kanada’nın başkenti Ottawa’dan bir görünüm
            şingtın), Ottawa ve Moskova bu tür şehir lere örnek
            verilebilir (Görsel 2.8).
               Dinî şehirler, bir veya birden fazla dinî inancın
                                                                                                          GRÖNLAND
            merkezi  ya  da  kutsal  değerlere  ve  mekânlara  sa-
            hip olan  şehirlerdir. Mekke, Medine, Kudüs, Roma                  ALASKA (ABD)                    İZLANDA  BİRLEŞİK
                                                                                                                  KRALLIK
                                                                                      KANADA                   İRLANDA ç
            ve Lhasa (Tibet-Çin) dinî şehirlere örnek verilebilir
            (Görsel 2.9).                                                                        a
                                                                                      AMERİKA BİRLEŞİK             İSPANYA
                                                                                                               PORTEKİZ
                                                                                       DEVLETLERİ
                                                                                                  ATLANTİK OKYANUSU  FAS
                                                                                             BAHAMA ADALARI
                                                                                     MEKSİKA                  BATI SAHRA
                                                                      HAWAİ AD. (ABD)       KÜBA
                                                                                                                   MALİ
                                                                                               DOMİNİK C.      MORİTANYA
                                                                                          BELİZE  HAİTİ  PORTO RİKO
                                                                                           HONDURAS           SENEGAL
                                                                                     GUATALAMA  NİKARAGUA          BURKİ
                                                                                      ELSALVADOR                GİNE
                                                                                        KOSTA RİKA  VENEZUELA  GUYANA  S.LEONE
              b                                                         PASİFİK OKYANUSU   PANAMA KOLOMBİYA  SURİNAM  LİBERYA  FİL DİŞİ S.  GANA
                                                                                                     FRANSIZ G.
                                                                                           EKVADOR
                                                                                             PERU
                                                                                                   BREZİLYA
                                                                               AVRUPA           BOLİVYA
                                                                           1. K.K.T.C  15. KOSOVA  PARAGUAY
                                                                           2. ARNAVUTLUK  16. LÜKSENBURG
                                                                           3. AVUSTURYA  17. MACERİSTAN  ŞİLİ
                                                                           4. LİTVANYA  18. MAKEDONYA
                                                                           5. BELÇİKA  19. MALTA
                                                                           6. BOSNA HERSEK  20. MOLDOVA  ARJANTİN  URUGUAY
                                                                           7. BULGARİSTAN  21. MONAKO
                                                                           8. ÇEK CUMHURİYETİ  22. SAN MARİNO
                                                                           9. DANİMARKA  23. SIRBİSTAN
                                                                           10. HIRVATİSTAN  24. SLOVAKYA
                                                                           11. HOLLANDA  25. SLOVENYA
                                                                           12. İSVİÇRE  26. VATİKAN
                                                                           13. KARADAĞ  27. YUNANİSTAN
                                                                           14. ANDORA
                                                                                                     FLAKLAND AD.
             Görsel 2.9: Mekke şehrinden bir görünüm            Harita 2.2: Dünya üzerinde bazı şehirlerin fonksiyonel özellikleri
                                                                 c
               Askerî şehirler, gelişiminde stratejik öneme sa-
            hip bölgelerin veya askerî eğitim birliklerinin etkili
            olduğu şehirlerdir. NATO’nun merkezinin bulundu-
            ğu Brüksel askeri şehirlere örnek verilebilir.
               Liman şehirleri; hin terlandı geniş, önemli koy ve
            körfezlere sahip olan, ticaretin genellikle liman ara-
            cılığıyla  ya pılması  sonucu  gelişen  şehirlerdir.  Rot-
            terdam, Hamburg, Marsilya, Singapur, Kalküta (Hin-
            distan)  ve  Shangay,  liman  şehirlerine  verilebilecek
            örnekler arasında yer almaktadır (Görsel 2.10).


                                                               Görsel 2.10: Rotterdam Limanı’ndan bir görünüm

       62
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16