Page 21 - Coğrafya 11 | 2.Ünite
P. 21
BEŞERÎ SİSTEMLER
a
Günümüzde dünyadaki bütün şehirlerin ortaya
çıkışı ve gelişmesinde bir ya da birden fazla işlev et-
kili olmuştur. Bütün işlevlerin bir şehirde aynı etki-
ye sahip olması mümkün değildir. Dolayısıyla mev-
cut fonksiyonlardan birinin genellikle diğerlerinden
daha fazla ön planda olduğunu söylemek mümkün-
dür. Fonksiyonel özelliklerine göre şehirler; idari,
dinî, askerî şehirler ile tarım, sanayi, maden, liman,
ticaret, turizm ve kültür şehirleri olarak sınıflandı-
rılabilir.
İdari şehirler; bir ülkenin, bölgenin ya da ulus-
larası bir kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu
şehirlerdir. Londra, Brüksel, Paris, Washington (Va- Görsel 2.8: Kanada’nın başkenti Ottawa’dan bir görünüm
şingtın), Ottawa ve Moskova bu tür şehir lere örnek
verilebilir (Görsel 2.8).
Dinî şehirler, bir veya birden fazla dinî inancın
GRÖNLAND
merkezi ya da kutsal değerlere ve mekânlara sa-
hip olan şehirlerdir. Mekke, Medine, Kudüs, Roma ALASKA (ABD) İZLANDA BİRLEŞİK
KRALLIK
KANADA İRLANDA ç
ve Lhasa (Tibet-Çin) dinî şehirlere örnek verilebilir
(Görsel 2.9). a
AMERİKA BİRLEŞİK İSPANYA
PORTEKİZ
DEVLETLERİ
ATLANTİK OKYANUSU FAS
BAHAMA ADALARI
MEKSİKA BATI SAHRA
HAWAİ AD. (ABD) KÜBA
MALİ
DOMİNİK C. MORİTANYA
BELİZE HAİTİ PORTO RİKO
HONDURAS SENEGAL
GUATALAMA NİKARAGUA BURKİ
ELSALVADOR GİNE
KOSTA RİKA VENEZUELA GUYANA S.LEONE
b PASİFİK OKYANUSU PANAMA KOLOMBİYA SURİNAM LİBERYA FİL DİŞİ S. GANA
FRANSIZ G.
EKVADOR
PERU
BREZİLYA
AVRUPA BOLİVYA
1. K.K.T.C 15. KOSOVA PARAGUAY
2. ARNAVUTLUK 16. LÜKSENBURG
3. AVUSTURYA 17. MACERİSTAN ŞİLİ
4. LİTVANYA 18. MAKEDONYA
5. BELÇİKA 19. MALTA
6. BOSNA HERSEK 20. MOLDOVA ARJANTİN URUGUAY
7. BULGARİSTAN 21. MONAKO
8. ÇEK CUMHURİYETİ 22. SAN MARİNO
9. DANİMARKA 23. SIRBİSTAN
10. HIRVATİSTAN 24. SLOVAKYA
11. HOLLANDA 25. SLOVENYA
12. İSVİÇRE 26. VATİKAN
13. KARADAĞ 27. YUNANİSTAN
14. ANDORA
FLAKLAND AD.
Görsel 2.9: Mekke şehrinden bir görünüm Harita 2.2: Dünya üzerinde bazı şehirlerin fonksiyonel özellikleri
c
Askerî şehirler, gelişiminde stratejik öneme sa-
hip bölgelerin veya askerî eğitim birliklerinin etkili
olduğu şehirlerdir. NATO’nun merkezinin bulundu-
ğu Brüksel askeri şehirlere örnek verilebilir.
Liman şehirleri; hin terlandı geniş, önemli koy ve
körfezlere sahip olan, ticaretin genellikle liman ara-
cılığıyla ya pılması sonucu gelişen şehirlerdir. Rot-
terdam, Hamburg, Marsilya, Singapur, Kalküta (Hin-
distan) ve Shangay, liman şehirlerine verilebilecek
örnekler arasında yer almaktadır (Görsel 2.10).
Görsel 2.10: Rotterdam Limanı’ndan bir görünüm
62