Page 26 - Coğrafya 11 | 2.Ünite

11. Sınıf
YERLEŞMELERİN ÖZELLİKLERİ

Bahsedilen şehirlerin dışında dünyada bölgesel
etkiye sahip olan başka şehirler de vardır. 10 mil-
yonluk nüfusa sahip olan Endonezya’nın başkenti Ja-
karta’nın etki sahası, Asya Kıtası’nın güney ve güney
doğusuyla sınırlıdır. Ukrayna’nın 2,9 milyon nüfuslu
başkenti Kiev’in etki sahası, Karadenizin kuzeyi ve
çevresiyle sınırlı kalmaktadır (Görsel 2.20). Yeni Ze-
landa’nın yaklaşık 400 bin nü fusa sahip olan başkenti
Wellington’un etki alanına bakıldığında ise Okya-
nusya Kıtası ile sınırlı olduğu görülmektedir.

Görsel 2.20: Kiev şehrinden bir görünüm
Yerel Etkiye Sahip Şehirler: Geniş alanları etkile-
yebilecek işlevsel özelliklerin bulunmadığı ve sahip
olunan nü fus miktarının az olduğu şehirlerdir. Dün-
yadaki şehirlerin önemli bir kısmı, yerelde etkili olup
daha çok tarım ve tarıma dayalı sanayi faaliyetleriyle
ön plana çıkmaktadır. Örneğin ülkemizin güneyinde
yer alan ve yaklaşık 95 bin nüfusa sahip olan Kadir-
li’nin (Görsel 2.21) en önemli işlevsel özel liği tarım ve
hayvancılıktır. Ayrıca şehirde tarım ve hayvan cılığa
dayalı küçük çaplı sanayi tesisleri bulunmaktadır.
Bu özellikleri itibarıyla Kadirli, daha çok yakın çev-
resindeki kırsal kesimlerle ticari faaliyette bulunur.
Bu bağlamda Kadirli, sahip olduğu işlevsel özellikler
Görsel 2.21: Kadirli (Osmaniye) şehrinden bir görünüm açısından yerel etkiye sahip bir şehir olarak değer-
lendirilebilir.

DERS DIŞI UYGULAMA

Moskova
Paris
Washington Kütahya Semerkant Pekin
Los Angeles
Hong Kong
Mekke
Hartum

Rio De Jenerio
Johannesburg
Melbourne
Küresel etkiye sahip şehir
0 2000 4000 Bölgesel etkiye sahip şehir
km
Yerel etkiye sahip şehir
Yukarıdaki dünya haritası üzerinde verilen şehirleri sahip oldukları etkiye göre belirtilen sembollerle
örnekteki gibi eşleştiriniz. Yukarıdaki şehirlerle ilgili araştırma yaparak bu şehirlerin etki alanı bakımından
hangi fonksiyona göre ortaya çıktığını açıklayınız.

67