Page 39 - Coğrafya 11 | 3.Ünite

KÜRESELLEŞEN DÜNYA 11. Sınıf

Doğa koşullarının uygun olduğu bazı ülkelerde tarım ürünleri daha kolay yetiştirilebilmektedir. Bu kolay-
lıkların az gelişmiş ülke ekonomilerine önemli katkı sağladığını söylemek mümkündür. Az gelişmiş ülkelerde
tarım sektöründe çalışan nüfus diğer sektörlerden fazla olmasına rağmen tarımdan elde edilen gelir azdır.
Afganistan, Nijer, Surinam, Uganda, Kenya, Sudan gibi az gelişmiş ülkeler, ekstansif tarım yöntemlerinin ya-
pıldığı ülkelere örnek verilebilir.
Gelişmiş ülkelerde tarımsal faaliyetler, ülke ihti-
yacını karşılamasının yanı sıra sanayi ham maddesi
elde etmek veya ihracat amacıyla yapılır. Bu tür ül-
kelerde tarım entansif (modern) yöntemlerle yapılır
(Görsel 3.38). Bu yöntemle tarımsal alan lardan üst
düzeyde verim elde edilebilmektedir. Benzer şe-
kilde hayvancılıktan elde edilen verim de fazladır.
Doğa koşullarının etkisinin daha az olduğu entansif
yöntemde ta rımda kaliteli tohum, sulama, gübre ve
ilaç kullanımı kontrollü ve planlı bir şekilde yapılır.
Tarımda makine kullanımının fazla olduğu gelişmiş
ülkelerde hem insan gücüne duyulan ihtiyaç hem de
tarım sektöründe çalışan ların oranı azdır. Tarımdan
elde edilen gelir ise az gelişmiş ülkelere göre daha Görsel 3.38: Entansif tarım yöntemine bir örnek
yüksektir. ABD, Hollanda ve Fransa gibi gelişmiş ülkeler entansif tarım yöntemlerinin uygulandığı ülkelere
örnek verilebilir. Tarımsal faaliyetler açısından farklı özelliklere sahip olan Fransa ve Somali karşılaştırıldı-
ğında şu sonuçlara ulaşılabilir:

Fransa Somali

İngiltere
Belçika Cibuti Aden Körfezi
Manş Lüksemburg
Denizi
Almanya

Etiyopya
Fransa İsviçre
Hint
Atlas Somali
Okyanusu İtalya Okyanusu

Kenya
K K
Akdeniz
İspanya 0 150 0 200
Andora
km km

Harita 3.9: Fransa’nın Dünya üzerindeki konumu Harita 3.10: Somali’nin Dünya üzerindeki konumu
Fransa, Batı Avrupa’da yer alan bir ülkedir. Ül- Somali, Afrika’nın en doğu ucunda yer alan bir
kenin doğusunda İtalya, İsviçre ve Almanya; ku- ülkedir. Ülkenin kuzeybatısında Cibuti, güneyba-
zeydoğusunda Lüksemburg ve Belçika; batısında tısında Kenya, kuzeyinde Aden Körfezi ve Yemen,
İspanya, Andora ve Atlas Okyanusu, kuzeyinde doğusunda Hint Okyanusu, ba tısında ise Etiyopya
ise Manş ve Kuzey denizleri bulunur (Harita 3.9). yer alır (Harita 3.10). Arazisi genel olarak pla to ve
Büyük bölümü ova, plato ve alçak tepelerden olu- düzlüklerden oluşan ülke, Afrika’nın en uzun sahil
şan Fransa’nın güneyi ve doğusunda dağlar uzanır. şeridine sahiptir. Ülkenin en yüksek noktası, 2407
Ülkede 4807 metre ile Batı Avrupa’nın en yüksek metre ile Shimber Berris (Şimbır Beris) Zirvesi’dir.
zirvesi olan Mont Blanc (Mant Blank) yer alır. Fran- Kurak ve sıcak tropikal iklime sahip olan Somali’de
sa’da ılıman okyanusal, ılıman karasal, yüksek dağ yıllık ortalama sıcaklık 27 °C, yıllık ortalama yağış
ve Akdeniz iklimleri görülmektedir. AB’nin kurucu mikta rı da 300-500 mm arasındadır.
ülkelerinden olan Fransa, aynı zamanda Avrupa’nın
en önemli tarım ürünü ihracatçılarındandır.

197