Page 41 - Coğrafya 11 | 3.Ünite

KÜRESELLEŞEN DÜNYA 11. Sınıf

Birleşmiş Milletler Dünya Gıda ve Tarım Ör- Birleşmiş Milletler Dünya Gıda ve Tarım Örgü-
gütü (FAO) verilerine göre Fransa’da 2016 yılında tü’nün (FAO) verilerine göre Somali’de 2016 yılında
en fazla yetiştirilen ürün 33,7 milyon tonla şeker en fazla yetiştirilen ürün 210 bin tonla şeker ka-
pancarı olarak tespit edilmiştir. Bu ürünü buğday, mışı olarak tespit edilmiştir. Bu ürünü taze meyve
mısır, arpa, patates ve üzüm izlemektedir (Grafik ve sebzeler, süpürge otu, mısır, susam ve domates
3.7). Fransa’da tarım entansif yöntemlerle yapıldı- izlemektedir (Grafik 3.8). Somali’de tarım ekstansif
ğı için Fransa’da birim alandan elde edilen verim yöntemlerle yapıldığı için birim alandan elde edi-
yüksektir. len verim düşüktür.

(Milyon ton) (Bin ton)
40 250
33,7 210
35
29,5 200
30
25 150 140,1
20
15 12,1 10,3 100 76,7 74,6 63,2
10
6,8 6,2 50
5 27 25
1,8
0 0
Şeker Buğday Mısır Arpa Patates Üzüm Elma Şeker Meyve Süpürge Sebze Mısır Domates Susam
pancarı kamışı otu
Grafik 3.7: Fransa’da en fazla yetiştirilen tarım ürünleri (FAO) Grafik 3.8: Somali’de en fazla yetiştirilen tarım ürünleri (FAO)
Entansif tarım yöntemlerinin uygulandığı Fran- Tarım faaliyetlerinin ekstansif yöntemlerle ya-
sa’da tarımsal üretimde doğadaki şartların etkisi pıldığı Somali’de doğadaki şartların üretim üzerin-
azdır. Tarım sal alanlarda düzenli bir şekilde sulama de etkili olduğu söylenebilir. Yağışın yetersiz oldu-
yapıldığı için üretim miktarlarında büyük dalga- ğu dönemlerde düzenli sulama yapılamadığı için
lanmalar görülmez. Tarımsal üretimde olduğu gibi tarımsal üretim düşüktür. Bu nedenle tarım ürün-
hayvancılıkta da entansif yöntemlerin uygulandığı lerine dönük üretim miktarlarında yıldan yıla bü-
Fransa’da hayvansal ürünlerden elde edilen verim yük dalgalanmalar görülebilir. Benzer şekilde hay-
de yüksektir. Irk ıslahı, yemleme, besicilik, aşı ve vancılık faaliyetleri mera ve çayırlarda geleneksel
ilaç programları gibi yöntemler sayesinde birim yöntemlerle yapılmaktadır. Bu da bi rim hayvandan
hayvandan elde edilen et ve süt verimi fazladır. Ba- elde edilen et ve süt veriminin düşmesine neden
lıkçılığa elverişli bir konumda bulunan ülkede mo- olur. Somali, uzun bir sahil şeridine sahip olmasına
dern yöntemlerle balıkçılık yapılmaktadır. rağmen ülkede balıkçılık yeterince gelişmemiştir.

UYGULAMA

Aşağıdaki tabloda Somali ve Fransa ile ilgili 2015 yılına ait bazı bilgiler verilmiştir (www.mfa.gov.tr).

Tarımda GSYİH Tarımdan Elde Tarımın
Kırsal Nüfus
Ülkeler Çalışan Nüfus (Milyar Dolar) Edilen Gelir GSYİH Oranı
(%)
(%) (Milyar Dolar) (%)
Somali 60,4 65 6,2 3,7 60,2

Fransa 20,4 2,7 2400 38,4 1,6

Buna göre bahsedilen ülkelerde tarım ve ekonomi ilişkisine dair neler söylenebilir?

199